Το 80% των δημοσίων κτημάτων στην Αττική έχει καταπατηθεί!

Έγγραφα-φωτιά, που κατέθεσε στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, δείχνουν το μέγεθος της...


 λεηλασίας της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου σε όλη τη χώρα και την αδυναμία των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών να υπερασπιστούν τα δημόσια ακίνητα, εξαιτίας της υποστελέχωσης, της έλλειψης πρόσβασης στο διαδίκτυο και το Κτηματολόγιο, της ανεπάρκειας του προσωπικού σε νομικές γνώσεις, των δυσκολιών ακόμη και στη σύσταση επιτροπών και της μη έγκρισης πιστώσεων για την εκτέλεση των πρωτοκόλλων διοικητικής αποβολής εκεί όπου εντοπίζονται καταπατητές Στοιχεία-σοκ, τα οποία καταδεικνύουν τις ανεξέλεγκτες διαστάσεις που έχει προσλάβει η καταπάτηση δημοσίων εκτάσεων αλλά και την αδυναμία των αρμοδίων υπηρεσιών να εντοπίσουν, να καταγράψουν και να προστατεύσουν τη δημόσια περιουσία κατέθεσε στη Βουλή ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, απαντώντας γραπτώς σε ερώτηση του βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας Ε. Μπασιάκου.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στα σχετικά έγγραφα των Περιφερειακών Διευθύνσεων Δημόσιας Περιουσίας της χώρας, τα οποία απεστάλησαν στον κ. Αλεξιάδη, η καταπάτηση της ακίνητης περιουσίας που ανήκει στο Δημόσιο είναι τεράστια και ανεξέλεγκτη, Στην Αττική το ποσοστό των καταπατημένων δημοσίων εκτάσεων προσεγγίζει το 80% του συνόλου των ακινήτων, ενώ σε άλλες περιοχές της χώρας τα ποσοστά των καταπατημένων δημοσίων κτημάτων κυμαίνονται από 47% έως και 70%. Οι Περιφερειακές Διευθύνσεις Δημόσιας Περιουσίας που απέστειλαν τα έγγραφα με τα στοιχεία ζητούν απεγνωσμένα προσωπικό, τεχνολογικό εξοπλισμό και πιστώσεις για τη διενέργεια διοικητικών πράξεων αποβολής των καταπατητών επισημαίνοντας ότι οι ελλείψεις των στοιχειωδών αυτών εφοδίων είναι οι αιτίες για τις αδυναμίες τους να λειτουργήσουν αποτελεσματικά για την υπεράσπιση των συμφερόντων του Δημοσίου. Επισημαίνουν πάντως ότι καταβάλλουν υπεράνθρωπες προσπάθειες, καθώς εξαιτίας της ελλιπούς στελέχωσης, το έργο τους είναι ιδιαίτερα δύσκολο. Αναλυτικά οι απαντήσεις και τα στοιχεία που παρείχαν στο υπουργείο Οικονομικών οι 7 Περιφερειακές Διευθύνσεις Δημόσιας Περιουσίας της χώρας έχουν ως εξής: 1. Σύμφωνα με τα τηρούμενα αρχεία της Περιφερειακής Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας Αττικής, στην οποία υπάγονται οι πρώην Κτηματικές Υπηρεσίες Αθηνών, Ανατολικής Αττικής, Δυτικής Αττικής και Πειραιά, τα δημόσια ακίνητα στην περιοχή της Αττικής είναι μερικώς ή εξ ολοκλήρου καταπατημένα, σε ποσοστό που πιθανόν προσεγγίζει το 80%. Οι αιτίες που οδήγησαν στην εξέλιξη αυτή παρουσιάζονται αναλυτικά σε ενημερωτικό έγγραφο που είχε συντάξει από τις 17 Νοεμβρίου 2011, δηλαδή πριν από 5 χρόνια περίπου, η τότε Γενική Διευθύντρια Δημόσιας Περιουσίας Α. Βασιλοπούλου. Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στο έγγραφο αυτό, οι κτηματικές υπηρεσίες της χώρας έχουν ελλείψεις σε προσωπικό, κυρίως σε τεχνικούς και διοικητικούς υπαλλήλους και σε τεχνικό εξοπλισμό (λογισμικό με νόμιμη άδεια, όπως σχεδιαστικά, τοπογραφικά προγράμματα διαχείρισης γεωγραφικών δεδομένων, ηλεκτρονικό πρωτόκολλο κ.λπ.).
Επίσης οι υπάλληλοί τους δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο ούτε στα ενημερωμένα κτηματολογικά δεδομένα του Εθνικού Κτηματολογίου. Οι υπηρεσίες δεν έχουν μηχανοργανωθεί και μηχανογραφηθεί και τα αρχεία των διαταγών, των εγκυκλίων και των γνωμοδοτήσεων είναι ελλιπή με αποτέλεσμα να δυσχεραίνεται το έργο της καταγραφής και της προστασίας της δημόσιας περιουσίας. Οι υπάλληλοι μετακινούνται συνεχώς από το ένα αντικείμενο στο άλλο με αποτέλεσμα την ημιμάθειά τους, ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχουν ειδικότητες με γνώση της νομικής επιστήμης. Την ίδια ώρα υπάρχει μεγάλος φόρτος εργασίας με πληθώρα αντικειμένων αλλά και υπάλληλοι χωρίς τη γνωστική επάρκεια που απαιτεί ο χειρισμός των υποθέσεων των συγκεκριμένων υπηρεσιών. Υπάρχει επίσης ασάφεια στο νομικό πλαίσιο, το οποίο είναι και αρκετά πεπαλαιωμένο, ενώ και οι αρμοδιότητες των υπηρεσιών είναι ασαφείς. Παρατηρούνται, εξάλλου, πολλές δυσκολίες στη σύσταση επιτροπών που λειτουργούν στις υπηρεσίες και στη συγκρότηση των αναγκαίων συνεργείων. Τέλος δεν εγκρίνονται πιστώσεις για την εκτέλεση των πρωτοκόλλων διοικητικής αποβολής αυθαίρετων κατόχων δημοσίων εκτάσεων.
2. Σύμφωνα με την Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας (ΠΔΔΠ) Θεσσαλίας - Στ. Ελλάδας:
* Τα δημόσια κτήματα στις περιοχές της Θεσσαλίας και της Στερεάς Ελλάδος σε ένα μεγάλο ποσοστό, το οποίο μπορεί να φθάνει και το 70%, είναι καταπατημένα. Ένα τμήμα περίπου 10% δεν μπορούν να εντοπιστούν λόγω ελλιπών στοιχείων προσδιορισμού εντός των φακέλων των Υπηρεσιών. Ένα μεγάλο μέρος είναι καταπατημένα από τους Δήμους με την μορφή των κοινόχρηστων χώρων. Η Υπηρεσία με το ελάχιστο προσωπικό που διαθέτει λαμβάνει όλα τα μέτρα που αναφέρονται στη νομοθεσία των Δημοσίων Κτημάτων, δηλ. Πρωτόκολλα καθορισμού αποζημίωσης αυθαίρετης χρήσης, Πρωτόκολλα Διοικητικής Αποβολής κ.λ.π. Επίσης τα δημόσια ακίνητα δηλώνονται στο Εθνικό Κτηματολόγιο, συντάσσονται οι απαραίτητες ενστάσεις και εκφέρονται οι απόψεις της Υπηρεσίας σε κάθε αγωγή του Κτηματολογίου.
* Πολλές φορές δημιουργείται μέγα κοινωνικό πρόβλημα όταν το κράτος συνήθως με καθυστέρηση χρόνων ενημερώνει τους πολίτες ότι πρόκειται για δημόσιο ακίνητο.
* Άποψη της Υπηρεσίας είναι ότι στις περιπτώσεις που τα καταπατημένα δημόσια κτήματα βρίσκονται εντός σχεδίου πόλης ή εντός δομημένων οικισμών θα πρέπει με νομοθετική ρύθμιση να παραχωρηθούν προς τους κατόχους έναντι ανταλλάγματος. Η Υπηρεσία αναφέρει ενδεικτικά τους ν. 1591/1986 και 2396/1996 , σύμφωνα με τους οποίους δόθηκε η δυνατότητα εξαγοράς των καταπατημένων εκτάσεων στις περιοχές Καστρί - Λουτρό, Μεσάγγαλα, Κουλούρα και Σκλήθρα-Στρίντζο του ν. Λάρισας.
3. Σύμφωνα με την Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας (ΠΔΔΠ) Ηπείρου -Δυτικής Μακεδονίας, στις περιοχές της αρμοδιότητάς της κατέχονται αυθαίρετα 498 δημόσια κτήματα.
4. Σύμφωνα με την Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας (ΠΔΔΠ) Αιγαίου:
* Από τη "Μελέτη για την αποκάλυψη, προστασία και αξιοποίηση της Δημόσιας Περιουσίας και των Εθνικών Κληροδοτημάτων" (Γενική Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας και Κοινωφελών Περιουσιών - Αθήνα 2015), προκύπτει ότι τα ποσοστά της αυθαίρετης κατοχής της Δημόσιας Αστικής και Αγροτικής Γης είναι, αντίστοιχα, 47% και 64%.
* Το φαινόμενο της καταπάτησης της Δημόσιας Περιουσίας είναι τόσο παλιό όσο η Δημόσια Περιουσία. Το πρόβλημα της καταπάτησης των γαιών του Δημοσίου εντείνεται από τη χρόνια υποστελέχωση των υπηρεσιών, αλλά και από το νομικό και θεσμικό πλαίσιο που διέπει τη λήψη των μέτρων προστασίας.
* Όσον αφορά το πλήθος και την ταυτότητα των καταπατημένων δημοσίων κτημάτων στην περιοχή των νησιών του Αιγαίου, είναι αδύνατο να δοθεί απάντηση, καθώς ούτε τα ληφθέντα μέτρα προστασίας ούτε οι αιτήσεις εξαγοράς καταπατημένων που έχουν κατατεθεί στις Υπηρεσίες, αποτελούν αξιόπιστο μέτρο της πραγματικής έκτασης της αυθαίρετης κατοχής δημόσιας περιουσίας. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας κτηματογράφησης από την ΕΚΧΑ, σε όλες τις περιοχές, αναμένεται να προκύψουν σημαντικά στοιχεία.
* Η Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας Αιγαίου με τα Αυτοτελή της Γραφεία, στα πλαίσια της υφιστάμενης υποστελέχωσής της, επιλαμβάνεται των καταπατήσεων με μέτρα προστασίας της δημόσιας περιουσίας, όπως αυτά προκύπτουν από την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία. 5. Σύμφωνα με την Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας (ΠΔΔΠ) Κρήτης:
* Από τα καταγεγραμμένα δημόσια κτήματα χωρικής αρμοδιότητας Ν. Ηρακλείου, 24 είναι καταπατημένα, άλλα εξ' ολοκλήρου και άλλα σε τμήματα αυτών.
* Από τα καταγεγραμμένα δημόσια κτήματα χωρικής αρμοδιότητας Ν. Χανίων, έχουν καταπατηθεί τμηματικά 18 παλαιοί αιγιαλοί, 3 στρατιωτικά δημόσια κτήματα και ένα αρχαιολογικό δημόσιο κτήμα.
* Από τα καταγεγραμμένα δημόσια κτήματα χωρικής αρμοδιότητας Ν. Ρεθύμνου, έχουν καταπατηθεί 61 Δημόσια κτήματα, μερικά εξ αυτών (παλαιοί αιγιαλοί) εν μέρει.
* Από τα καταγεγραμμένα δημόσια κτήματα χωρικής αρμοδιότητας Ν. Λασιθίου, έχει καταπατηθεί 1 δημόσιο κτήμα.
6. Σύμφωνα με την Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας Μακεδονίας -Θράκης:
α) Τα καταπατημένα ανταλλάξιμα ακίνητα ανέρχονται περίπου σε 433.Τα ανταλλάξιμα ακίνητα αποτελούν ιδιαίτερη κατηγορία της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, η οποία ρυθμίζεται από ειδικές διατάξεις για την εξαγορά των από τους αυθαιρέτους κατόχους τους, με τους όρους και τη διαδικασία που προβλέπουν οι διατάξεις του ν. 357/1976. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, για τη διαφύλαξη της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, η Υπηρεσία προβαίνει στον καθορισμό αποζημίωσης αυθαίρετης χρήσης (άρθρο 9 παρ.3 του από 24-10-1940 Βασιλικού Διατάγματος). Δεν προβλέπεται αποβολή των αυθαιρέτων κατόχων παρά μόνο όταν είναι να αξιοποιηθεί το ακίνητο που είναι χαρακτηρισμένο είτε για χώρος πρασίνου είτε για σχολείο κλπ.
β) Τα καταπατημένα δημόσια ακίνητα σε περιοχές της Μακεδονίας και της Θράκης, τα οποία είναι γνωστά μέχρι σήμερα, ανέχονται σε 1.281.
γ) Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία των δημοσίων κτημάτων η οποία εφαρμόστηκε στις προαναφερόμενες καταπατήσεις, τα μέτρα που προβλέπονται για τη διαφύλαξη της δημόσιας περιουσίας είναι προληπτικά (περιφράξεις, αυτοψίες, τοποθέτηση πινακίδων κ.λπ. και κατασταλτικά (Πρωτόκολλα Αποζημίωσης Αυθαίρετης Χρήσης-Πρωτόκολλα Διοικητικής Αποβολής). Επίσης υποβάλλονται μηνυτήριες αναφορές στον εισαγγελέα για άσκηση ποινικής δίωξης (άρθρο 23 Ν.1539/1938).
δ) Η προστασία τόσο των ανταλλαξίμων όσο και των δημοσίων κτημάτων δυσχεραίνεται από την έλλειψη προσωπικού.
Η μη επαρκής στελέχωση τόσο σε διοικητικό προσωπικό όσο και σε τεχνικό (π.χ. το Αυτοτελές Γραφείο Πέλλας δεν έχει μηχανικό), έχει σαν αποτέλεσμα την μη επαρκή προστασία της δημόσιας περιουσίας. Επιπλέον ο ελλιπής εξοπλισμός των αυτοτελών γραφείων (έλλειψη υπηρεσιακών αυτοκινήτων κλπ) δυσχεραίνει το έργο της Υπηρεσίας. ε) Μετά το πέρας της διαδικασίας του εθνικού κτηματολογίου (ενστάσεις κλπ), προσδοκάται ότι θα επέλθει οριστική επίλυση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της δημόσιας περιουσίας εν γένει.
7. Σύμφωνα με την Περιφερειακή Διεύθυνση Δημόσιας Περιουσίας Πελοποννήσου-Δυτικής Ελλάδα-Ιονίου: Τα καταγεγραμμένα δημόσια Ακίνητα του Ελληνικού Δημοσίου στο ν. Αχαϊας είναι 1706 και το μεγαλύτερο μέρος αυτών είναι καταπατημένα.