Η κανονιστική ρύθμιση του Διαδικτύου καθίσταται σχεδόν αδύνατη -και για τεχνικούς λόγους- τη στιγμή κατά την οποία αυξάνεται η τέλεση των εγκλημάτων σε αυτό και αναδεικνύεται σε χώρο υπαίτιας και συκοφαντικής παραπληροφόρησης...
Η δυνατότητα ανώνυμης χρήσης του Διαδικτύου συνιστά μεν έκφανση του δικαιώματος της ελεύθερης έκφρασης, πληροφόρησης, καθώς επίσης της ελεύθερης και απόρρητης επικοινωνίας, βρίσκει όμως τα όριά της στην απαγόρευση καταχρηστικής άσκησης των δικαιωμάτων αυτών.
Η πολιτεία, ήδη με τον ν. 3783/2009, είχε προχωρήσει στην κατάργηση της δυνατότητας ανώνυμης χρήσης των κινητών τηλεφώνων και εισήγαγε την υποχρεωτική ταυτοποίησή τους με τα στοιχεία ταυτότητας των χρηστών προς διαφύλαξη της εθνικής ασφάλειας και για την προστασία της δημόσιας τάξης από αξιόποινες πράξεις.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο
Προηγουμένως, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου είχε ήδη ασχοληθεί με το ζήτημα της ανωνυμίας στο Διαδίκτυο και είχε κρίνει στην υπόθεση Κ.U. κατά Φινλανδίας της 02/12/2008 ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση (εν αγνοία του ανήλικου προσφεύγοντος, δημοσιεύθηκαν προσωπικά του δεδομένα σε ιστοσελίδα γνωριμιών, συγκεκριμένων σεξουαλικών προτιμήσεων) ότι το κράτος είχε παραβιάσει την υποχρέωσή του να λάβει τα αναγκαία μέτρα για τον εντοπισμό των ηλεκτρονικών ιχνών των δραστών εξαιτίας της κείμενης νομοθεσίας, η οποία απαγόρευε για το συγκεκριμένο έγκλημα την άρση του απορρήτου.
Η διεύρυνση του καταλόγου του άρθρου 4 ν. 2225/94 και η προσθήκη περαιτέρω εγκλημάτων για τα οποία θα επιτρέπεται η άρση του απορρήτου των επικοινωνιών καθίσταται πλέον αναγκαία, καθόσον το έγκλημα μεταλλάσσεται σε «ηλεκτρονικό». Είναι αδιανόητο ότι στον ανωτέρω κατάλογο ακόμη δεν περιλαμβάνονται τα εγκλήματα που πρωτίστως τελούνται στο πεδίο των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, όπως η παραβίαση του απορρήτου των επικοινωνιών (υποκλοπές), η παράνομη επεξεργασία προσωπικών δεδομένων (αναρτήσεις, δημοσιεύσεις φωτογραφιών κ.λπ.), οι κακόβουλες επιθέσεις σε πληροφοριακά συστήματα (hacking, cracking, botnets) και η απάτη με υπολογιστή (phishing, pharming).
Περαιτέρω, τίθεται υπό συζήτηση το κατά πόσον θα πρέπει να προστεθεί στον ανωτέρω κατάλογο το έγκλημα της συκοφαντικής δυσφήμησης, αφού πρόκειται για ένα ήπιας μορφής πλημμέλημα, το οποίο δεν συνάδει με τη συνταγματική επιταγή περί «ιδιαίτερα σοβαρού εγκλήματος», όπως εξάλλου γίνεται δεκτό και στις ΗΠΑ, όπου κατά βάση δεν γίνονται δεκτά τα αιτήματα χορήγησης ηλεκτρονικών ιχνών δραστών τέτοιων εγκλημάτων μέσω μηχανών κοινωνικής δικτύωσης, ιστοσελίδων ή ιστολογίων.
Προϋπόθεση εφαρμογής του ν. 2225/94 για την άρση του απορρήτου των επικοινωνιών, ακόμη και στην περίπτωση ένταξης του εγκλήματος της συκοφαντικής δυσφήμησης στον ανωτέρω κατάλογο του νόμου, αποτελεί η ύπαρξη επικοινωνίας μεταξύ δύο μερών, τα οποία επιδιώκουν το απόρρητο αυτής.
Η περίπτωση όμως κατά την οποία ο διαχειριστής μιας ιστοσελίδας ή ο ιστολόγος (blogger) δημοσιεύει π.χ. ένα άρθρο και το καθιστά ελευθέρως κοινό και γνωστό σε απροσδιόριστο αριθμό χρηστών του Διαδικτύου δεν διαφέρει σε τίποτα από τη δημοσίευση σε μια εφημερίδα ή από την τοιχοκόλλησή του, ώστε με δυσκολία να μπορεί να υιοθετηθεί η ερμηνεία περί συνταγματικής προστασίας του απορρήτου της επικοινωνίας μεταξύ δύο μερών. Ως προς το σημείο αυτό, μας βρίσκει σύμφωνους η συλλογιστική που αναπτύχθηκε στην υπ' αρ. 09/2009 γνωμοδότηση του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ανεξαρτήτως των έντονων αντιρρήσεών μας και την από μέρους μας άσκηση κριτικής κατά τα λοιπά.
Αδύνατη η ταυτοποίηση
Τέλος, η σκέψη περί υποχρεωτικής ταυτοποίησης των διαχειριστών των ψηφιακών ιστολογίων φαίνεται κατ' αρχήν αδύνατη, για πρακτικούς και τεχνικούς λόγους, καθώς οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται κατά βάση από εταιρείες των ΗΠΑ οι οποίες όχι μόνο δεν δέχονται συνήθως να χορηγήσουν στοιχεία και ηλεκτρονικά ίχνη χρηστών υπηρεσιών τους σε περιπτώσεις συκοφαντικής δυσφήμησης, αλλά, πολύ περισσότερο, η εισαγωγή οποιασδήποτε νομικής υποχρέωσης ταυτοποίησης των διαχειριστών ιστολογίων δεν ασκεί καμία επίδραση σε αυτά, αφού η λειτουργία τους διέπεται από το αμερικανικό και όχι το ελληνικό δίκαιο.
Ακόμη όμως και στην περίπτωση εταιρειών που εδρεύουν στην Ελλάδα, η από μέρους των χρηστών του Διαδικτύου υπηρεσιών ανωνυμοποίησής (proxy servers, anonymizers) θα οδηγήσει στην παράκαμψη της όποιας υποχρέωσης ταυτοποίησης.
πηγή: Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για να αποφευχθούν περιπτώσεις εμφάνισης υβριστικών σχολίων ή άλλων ποινικά κολάσιμων πράξεων, όλα τα σχόλια πριν δημοσιευτούν ελέγχονται.
Παρακαλούμε μην αποστέλετε πληροφορίες άχρηστες προς τη λειτουργία του συγκεκριμένου blog.
Τα μηνύματα είναι προσωπικές απόψεις των αποστολέων και σε καμία περίπτωση δεν εκφράζουν τους δημιουργούς ή διαχειριστές της συγκεκριμένης σελίδας.