Financial Times: Ευκαιρίες για ελληνικούς ομίλους στην Αλβανία

Εκτενές αφιέρωμα των Financial Times για την ενταξιακή πορεία της Αλβανίας και τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται για τους ελληνικούς ομίλους. Τα έργα υποδομών, οι πλούσιοι φυσικοί πόροι και το επιτυχημένο παράδειγμα της Hygeia Hospitals...



"Η Αλβανία έχει μείνει στο περιθώριο ενώ άλλα βαλκανικά κράτη έχουν ήδη ξεκινήσει το μακρύ δρόμο για την ένταξή τους στην ΕΕ. Τώρα όμως, έχει και εκείνη την ευκαιρία να ακολουθήσει. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε τον Οκτώβριο το πράσινο φως στα Τίρανα να ξεκινήσουν ενταξιακές διαπραγματεύσεις, τρία χρόνια αφότου απέρριψε την αρχική αίτηση της Αλβανίας" αναφέρει εκτενές αφιέρωμα των Financial Times που στέκεται ιδιαίτερα στις ευκαιρίες που παρουσιάζονται για ελληνικούς ομίλους.

Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο στα Τίρανα που μίλησε στους FT, οι διαπραγματεύσεις θα είναι μακρές και κανένα από τα άλλα κράτη που εμπλέκονται – Σερβία, Μαυροβούνιο και πΓΔΜ – δεν αναμένεται να ενταχθούν πριν το 2020. "Παρόλα αυτά, η Αλβανία, μία από τις φτωχότερες και πιο απομονωμένες χώρες της Γηραιάς Ηπείρου, κινείται πιο κοντά στην ευρωπαϊκή οικογένεια" αναφέρουν οι FT. Σύμφωνα με τον πρωθυπουργό Έντι Ράμα, η Αλβανία είναι «έτοιμη να αλλάξει». «Χρειάζεται να αλλάξουμε την παράδοση μη προβλεψιμότητας στα δημοσιονομικά και να αντιμετωπίσουμε τη διαφθορά, ειδικότερα στα τελωνεία και τις φορολογικές αρχές» δήλωσε.

Η Αλβανία είναι πλούσια σε φυσικούς πόρους, όπως και σε πετρελαϊκά κοιτάσματα. Έχει εξελιχθεί σε παραγωγό χαμηλού κόστους για την ιταλική αγορά υφασμάτων και παπουτσιών, ενώ ελληνικές και τουρκικές εταιρείες έχουν προχωρήσει σε σημαντικές επενδύσεις.

Ο Μιχάλης Μασουράκης, ανώτατο στέλεχος της Alpha Bank δηλώνει: «Υπάρχει δυναμισμός στην οικονομία παρά την κρίση. Έχει αποδώσει καλύτερα από άλλα κράτη της νοτίου Ευρώπης… ίσως επειδή βρίσκεται ακόμη στην αρχή της ανάπτυξης και η ανεπίσημη οικονομία είναι μεγάλη».

Η Αλβανία σκοπεύει να εκμεταλλευτεί τη γειτνίασή της με την Ιταλία και την Ελλάδα προσφέροντας προνόμια στους διεθνείς επενδυτές ώστε να κατασκευαστούν και να λειτουργήσουν μεγάλα έργα υποδομών και logistics, που εν μέρει θα χρηματοδοτηθούν από πολυεθνικούς οργανισμούς. Ένα έργο που συζητείται είναι η κατασκευή εμπορικού λιμένος κοντά στην πόλη Λέτζε, που θα μπορούσε να εξυπηρετεί τόσο το Κόσοβο όσο και τη Σερβία.

Η Ισλαμική Τράπεζα Ανάπτυξης και το κρατικό επενδυτικό ταμείο του Άμπου Ντάμπι χρηματοδοτούν αναβάθμιση 125 εκατ. ευρώ του αυτοκινητόδρομου στη νότιο Αλβανία που θα μειώσει σε δύο ώρες το ταξίδι από τα Τίρανα στα σύνορα με την Ελλάδα. Με τους πλούσιους πόρους του ορεινού βορρά, η Αλβανία θα μπορούσε επίσης να γίνει καθαρός εξαγωγέας ηλεκτρικής ενέργειας στα Βαλκάνια και την κεντρική Ευρώπη, σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας Damian Gjiknuri.

Η νορβηγική Statkraft, η μεγαλύτερη ευρωπαϊκή εταιρεία ανανεώσιμης ενέργειας, ξεκινά εργασίες για την κατασκευή δύο υδροηλεκτρικών εργοστασίων επένδυσης 540 εκατ. ευρώ στην κοιλάδα Ντεβόλ κοντά στην πρωτεύουσα. Με συνδυαστική παραγωγική δυναμική 240 megawatt, τα δύο εργοστάσια μπορούν να αυξήσουν την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος της Αλβανίας κατά 20%. "Η κυβέρνηση της χώρας όμως, βρίσκεται σε συνεχή διαμάχη με τον συνέταιρο διανομής, εξέλιξη που υποδεικνύει τα προβλήματα του επιχειρείν στην Αλβανία" σχολιάζουν οι FT.

Επίσης, η Αλβανία συμμετέχει στο έργο του ΤΑΡ για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το Αζερμπαϊτζάν, μέσω της Ελλάδας προς την Αδριατική και την Ιταλία. Ο αγωγός θα φτάνει κοντά στο λιμάνι του Αυλώνα και εκτιμάται ότι θα δημιουργήσει περίπου 5.000 θέσεις εργασίας.

Για μία ελληνική επιχείρηση, η επικίνδυνη διακρατική επένδυση στην Αλβανία αποδείχθηκε απολύτως επιτυχής. Το Hygeia Hospital Tirana, μία επένδυση 60 εκατ. ευρώ στο κέντρο των Τιράνων που δημιουργήθηκε για να εξυπηρετήσει ανάγκες νοσοκομειακής περίθαλψης της ανερχόμενης μεσαίας τάξης. Τρία χρόνια αργότερα, η επένδυση γίνεται κερδοφόρος.

«Δεδομένης της έλλειψης σε ιατρικές υποδομές επιπέδου στην Αλβανία, ο κόσμος συνήθιζε να ταξιδεύει στην Ιταλία, την Αυστρία ή ακόμη και την Τουρκία για να νοσηλευθεί. Θέλαμε να καλύψουμε τις ανάγκες της εγχώριας αγοράς ως γενικό νοσοκομείο πλήρους κάλυψης, αλλά στη συνέχεια άρχισαν να έρχονται πελάτες από το Κόσοβο και το Μαυροβούνιο» δήλωσε ο Σταύρος Κρασαδάκης, διευθύνων σύμβουλος του Hygeia Tirana.

Το Hygeia Tirana προσέθεσε αυτοτελή μαιευτική κλινική και παιδιατρική μονάδα, υψίστης τεχνολογίας μονάδα IVF και οφθαλμιατρικό κέντρο με γερμανικό εξοπλισμό. Με 90 κλίνες και ιατρικό προσωπικό 110 γιατρών, εκ των οποίων πολλοί Έλληνες ειδικοί, το νοσοκομείο έχει διεθνή πιστοποίηση ιατρικού τουρισμού. «Έχουμε Ιταλούς γιατρούς που έρχονται να χειρουργήσουν Ιταλούς ασθενείς, οι οποίοι θέλουν να μειώσουν το υψηλό κόστος μίας χειρουργικής επέμβασης σε ιδιωτικό νοσοκομείο της χώρας τους» εξηγεί.

Το Hygeia σκοπεύει επίσης να παίξει ρόλο στον εκσυγχρονισμό της δημόσιας υγείας στην Αλβανία. Συνεργάζεται σε ένα έργο με την αναπτυξιακή υπηρεσία USAid για την αναβάθμιση των δημόσιων νοσοκομείων βελτιώνοντας τον έλεγχο μολύνσεων. Θα ανοίξει τρεις νέες κλινικές τον επόμενο χρόνο σε διάφορες πόλεις της χώρας, δίνοντας έμφαση στην προληπτική ιατρική «έναν τομέα που θα συγκεντρώσει μεγαλύτερη προσοχή όταν θα βελτιωθεί η εισοδηματική κατάσταση» δήλωσε ο Κρασαδάκης.

Ενώ όμως, η κίνηση του Hygeia είναι επιτυχής, μια άλλη ελληνική επένδυση στην Αλβανία δυσκολεύεται περισσότερο. Ο λόγος για την Titan Cement, που είχε εργοστάσια παραγωγής σε Ελλάδα, Κόσοβο, πΓΔΜ και Σερβία και θεωρούσε την Αλβανία το επόμενο φυσικό βήμα. Για να μειώσει τον κίνδυνο, η Τιτάν ένωσε τις δυνάμεις της με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και τον επενδυτικό βραχίονα της Παγκόσμιας Τράπεζας. Κάθε οργανισμός πήρε ποσοστό 20% στην Antea, τη θυγατρική της Titan στην Αλβανία.

Η παραγωγή της Antea όμως, ξεκίνησε ενώ η Ευρώπη βυθιζόταν στην ύφεση, μειώνοντας την τοπική κατασκευαστική δραστηριότητα η οποία βασιζόταν στα εμβάσματα των μεταναστών. Η κατανάλωση τσιμέντου στην Αλβανία συρρικνώθηκε στα 1,5 εκατ. τόνους ετησίως, όσο ήταν η ετήσια παραγωγή της Antea, η οποία είχε παράλληλα να αντιμετωπίσει τις φτηνές εισαγωγές από την Ιταλία.

Ο κ. Σιγάλας δηλώνει ότι η Antea θα συνεχίσει τις εξαγωγές ενώ περιμένει την ανάκαμψη της εγχώριας αγοράς. «Η Αλβανία έχει φοβερό όγκο υποδομών να κατασκευάσει… και έχουμε μεγάλη πίστη σε αυτή την αγορά»