Βασιλικός ο τάφος! Αισιοδοξία ότι ίσως βρουν στον Μέγα Αλέξανδρο στην Αμφίπολη!

Το ψηφιδωτό στην Αμφίπολη, μία ακόμη «ψηφίδα» για τον Μέγα Αλέξανδρο...



Βασιλικοί ρόδακες, μαίανδροι ίδιοι με αυτούς στην ασπίδα του βασιλιά Φιλίππου Β' στην Βεργίνα, ψηφιδωτό ίδιο με αυτό της Βεργίνας, που ίσως αποκαλύπτει την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, και πολλά άλλα είναι στοιχεία που σε κάθε περίπτωση δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να είναι ο Μέγας Αλέξανδρος θαμμένος στην Αμφίπολη...

Η Αμφίπολη όπως κατά τακτά χρονικά διαστήματα κάνει, συγκέντρωσε τα βλέμματα όλων σε Ελλάδα και εξωτερικό με την αποκάλυψη του πανέμορφου ψηφιδωτού στο οποίο απεικονίζεται ένας γενειοφόρος άνδρας πάνω σε άρμα και ο Ερμής ψυχοπομπός. Επειδή όμως η αγωνία δεν έχει καταλαγιάσει και ούτε πρόκειται μέχρι να αποκαλυφθεί ο ένοικος του τάφου της Αμφίπολης, είναι σημαντικό να μελετήσουμε τα νέα ευρήματα και το τι μας αποκαλύπτουν τα ίδια... Και επαναλαμβάνουμε, το ενδεχόμενο να βρούμε τον Μέγα Αλέξανδρο, δεν πρέπει να αποκλειστεί.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με την σειρά... Ξεκινώντας από τις τελευταίες εξελίξεις, καλό είναι να ρίξουμε μία ματιά στο ψηφιδωτό που βρέθηκε στον τελευταίο (μέχρι στιγμής θάλαμο). Ξεκαθαρίζοντας πως ακόμα κάνουμε υποθέσεις, καθώς όπως φαίνεται από τις φωτογραφίες που εξέδωσε το υπουργείο Πολιτισμού το ψηφιδωτό δεν έχει αποκαλυφθεί πλήρως, είναι πολύ πιθανό να απεικονίζει την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως παρόμοια απεικόνιση βλέπουμε στον τάφο του Φιλίππου στην Βεργίνα...

Το ψηφιδωτό της Αμφίπολης και η τοιχογραφία της Βεργίνας

Στην Βεργίνα, ένας από τους τάφους είναι κιβωτιόσχημος και στα λίγα οστά που βρέθηκαν στο δάπεδο δείχνουν ότι μέσα στον τάφο αυτό ήταν θαμμένοι ένας άνδρας, μια γυναίκα και ένα νεογέννητο. Δυστυχώς ο τάφος συλήθηκε από τα αρχαία χρόνια, πιθανότατα από τους Γαλάτες του Πύρρου, που έκαναν και τις άλλες καταστροφές στην περιοχή.

Αυτό όμως που δεν μπόρεσαν να πάρουν μαζί τους οι τυμβωρύχοι ήταν η μεγάλη τοιχογραφία που διακοσμεί τις πλευρές του τάφου. Στο εσωτερικό του τάφου, το κάτω μέρος των τοίχων είναι κόκκινο, στη μέση υπάρχει γαλάζια ταινία με γρύπες και λουλούδια και επάνω βρίσκονται οι μεγάλες τοιχογραφίες.

Οι τρεις καθιστές γυναίκες που εικονίζονται στη μακριά πλευρά, στον νότιο τοίχο, είναι οι Μοίρες: Κλωθώ Λάχεσις και Άτροπος. Στον στενό ανατολικό τοίχο εικονίζεται μια γυναίκα καθισμένη σε βράχο και τυλιγμένη με το ιμάτιό της. Η γυναίκα είναι η Δήμητρα και ο βράχος, η «αγέλαστη πέτρα» πάνω στην οποία κάθισε η θεά όταν έφθασε κατάκοπη και απελπισμένη στην Ελευσίνα μετά την αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα.

Στα αριστερά της, στον βόρειο μακρύ τοίχο, εικονίζεται η στιγμή της αρπαγής. Ο Ερμής με το κηρύκειό του τρέχει μπροστά από το άρμα του Πλούτωνα, που το σέρνουν τέσσερα άσπρα άλογα. Ο Πλούτωνας που μόλις έχει πηδήσει επάνω στο άρμα, βαστάει με το δεξί του χέρι τα γκέμια και το μακρύ του σκήπτρο, ενώ με το αριστερό κρατάει σφιχτά την Περσεφόνη που προσπαθεί να του ξεφύγει υψώνοντας τα χέρια προς τον ουρανό. Πίσω από το άρμα που φεύγει, μια φίλη της Περσεφόνης, που μέχρι πριν λίγο μάζευε μαζί της λουλούδια στο λιβάδι, κάνει μια χειρονομία που φανερώνει το φόβο και την απελπισία της.

Η θαυμάσια αυτή τοιχογραφία αποδίδεται σύμφωνα με τον Πλίνιο, στον Νικόμαχο τον γιο του Αριστείδη. Ο Νικόμαχος ήταν από τους σπουδαιότερους ζωγράφους της εποχής του (4ος αιώνας π.Χ.) και θεωρείται πραγματικός πρωτοπόρος του ιμπρεσιονισμού.
Την ίδια ώρα θα μπορούσαμε να υποθέσουμε πως το μέρος του ψηφιδωτού που δεν έχει αποκαλυφθεί ακόμα απεικονίζει τον ίδιο τον νεκρό, ωστόσο κάτι τέτοιο όχι απλώς θεωρείται αμφίβολο, αλλά και αυθαίρετο από την στιγμή που παρουσιάζονται τόσες ομοιώτητες με την αρπαγή της Περσεφόνης.

Οι μαίανδροι

Στο άνω μέρος του ψηφιδωτοί εμφανίζονται ξεκάθαρα, μαίανδροι. Μαίανδροι που παρά το γεγονός πως χρησιμοποιούντο στην ελληνική τέχνη, είναι πανομοιότυποι με αυτούς που συναντάμε στην αριστουργηματική ασπίδα του Φιλίππου Β'.

Μαίανδροι που συναντώνται και στο ψηφιδωτό στο ανάκτορο των Αιγών. Όπως όμως σημειώνει το empedotimos.blogspot.com, στο συγκεκριμένο ψηφιδωτό (των Αιγών) βρίσκουμε όλα τα στοιχεία που έχουμε εντοπίσει στον τάφο της Αμφίπολης.

• Οκτάφυλλοι ρόδακες (στις Αιγές βρίσκονται στο κέντρο του μωσαϊκού)
• Καρυάτιδες που εντοπίζονται στα τέσσερα άκρα του μωσαϊκο, και
• Το μαρμαρωτό δάπεδο (στο αριστερό άκρο της εικόνας)

Συγκεκριμένα οι ρόδακες είναι ίσως από το πιο χαρακτηριστικό στοιχείο που αποδεικνύει ότι ο τάφος της Αμφίπολης είναι βασιλικός. Με ό,τι κι αν σημαίνει αυτό... Οι ρόδακες που έχουν βρεθεί, οι οποίοι είναι πανομοιότυποι με αυτούς που έχουν βρεθεί στην λάρνακα του βασιλιά Φιλίππου, πατέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στην Βεργίνα.
Για το ζήτημα όμως αυτό χρειάζεται να εμβαθύνουμε λίγο. Αρχικά στεκόμαστε στο γεγονός πως ο ρόδαξ (ρόδακας) της Αμφίπολης έχει 16 φύλλα. Οχτώ στο εσωτερικό του και οχτώ μεγαλύτερα στο εξωτερικό του. Ίδιος ρόδακας βρίσκεται και στην λάρνακα με τα οστά του Φιλίππου του Β' που βρέθηκε στην Βεργίνα. Ωστόσο στην χρυσή λάρνακα υπάρχει και σε άλλη μία μορφή με μόνο 10 φύλλα.

*γράφει ο Γιώργος Μιχαηλίδης για το koolnews.gr