O «ιππότης» του design προσγειώνεται και ξανασχεδιάζει το Ελληνικό [ΦΩΤΟ]

Ελληνικό διά χειρός Νόρμαν Φόστερ; Με δέος αντιμετώπισαν αρχιτέκτονες και ειδικοί του real estate την είδηση ότι ο παγκοσμίου φήμης αρχιτέκτονας, ιππότης της βρετανικής αυτοκρατορίας και βαρόνος, ενδέχεται να εμπλακεί στον σχεδιασμό της «νέας πόλης» που θα δημιουργηθεί στην έκταση των 6.000 στρεμμάτων του πρώην αεροδρομίου...



Το σενάριο αναφέρει ότι ο επιχειρηματίας και τραπεζίτης, Σπύρος Λάτσης, ο οποίος διεκδικεί το Ελληνικό μέσω της εταιρείας Lamda Development, έχει έρθει σε συνεννόηση με το αρχιτεκτονικό γραφείο Foster + Partners. Σε περίπτωση που πλειοδότης στον διαγωνισμό είναι η Lamda, τότε ο Φόστερ και οι συνεργάτες του θα αναλάβουν το αρχιτεκτονικό σχέδιο για τη μεγαλύτερη αστική ανάπλαση που έγινε ποτέ στην Ελλάδα.

Και όπως λένε στο «Εθνος της Κυριακής» αρχιτέκτονες που θαυμάζουν τον Φόστερ «για να επιλεγεί ο συγκεκριμένος αλλά και να αποδεχθεί να έρθει στην Ελλάδα αυτό σημαίνει ότι εκτός από το ευρύτερο σχέδιο ανάπλασης της έκτασης θα σχεδιάσει ένα κτίριο που θα γίνει τοπόσημο. Θα γίνει το νέο σύμβολο της Αθήνας, ένα μοναδικό αρχιτεκτονικό δημιούργημα που θα αποτελέσει τη ''σφραγίδα'' του Νόρμαν Φόστερ». Οπως λένε, επίσης, αν τελικά συμβεί κάτι τέτοιο, τότε η Αθήνα αλλάζει επίπεδο καθώς σε πολύ μικρή απόσταση δύο κορυφαίοι αρχιτέκτονες, ο Νόρμαν Φόστερ στο Ελληνικό και ο Ρέντσο Πιάνο στο Φάληρο (που σχεδίασε το πολιτιστικό πάρκο το οποίο χορηγεί το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος) θα μεταμορφώσουν το παραλιακό μέτωπο δημιουργώντας μια «νέα πρωτεύουσα», παγκοσμίου εμβέλειας.

Ο Νόρμαν Φόστερ είναι από τους πλέον βραβευμένους αρχιτέκτονες του κόσμου, καθώς έχει περισσότερες από 580 διακρίσεις, έχει κερδίσει πάνω από 100 αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς ενώ είναι και? νομπελίστας της αρχιτεκτονικής καθώς έχει λάβει το βραβείο Pritzker Architecture Prize Laureate το 1999. Τα έργα του σε όλο τον κόσμο προκαλούν δέος και αποτελούν τουριστικές ατραξιόν. Η ανακαίνιση της γερμανικής Βουλής, του περίφημου Ράιχσταγκ, φέρει την υπογραφή του, το ίδιο και δύο ποδοσφαιρικά «μνημεία», το νέο Καμπ Νου της Μπαρτσελόνα και το Γουέμπλεϊ στο Λονδίνο.

Το νέο δημαρχείο της πόλης του Λονδίνου

 

Στα πολύ γνωστά έργα του συγκαταλέγονται το Μετρό του Μπιλμπάο, το Διεθνές Αεροδρόμιο στο Κουβέιτ, το New Globe Theater στη Νέα Υόρκη, το περίπτερο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στην Expo της Σαγκάης, ο πύργος που στεγάζει τα κεντρικά της Commerzbank στη Φρανκφούρτη, το εντυπωσιακό Σπίτι των Ελεφάντων στον Ζωολογικό Κήπο της Κοπεγχάγης, ο πύργος Hearst στη Νέα Υόρκη, το Museum of Fine Arts στη Βοστόνη, η Γέφυρα της Χιλιετίας στο Λονδίνο και το δημαρχείο της πόλης, το νέο World Trade Center στη Νέα Υόρκη, το Παλάτι της Ειρήνης στο Καζακστάν και ο σιδηροδρομικός σταθμός της Φλωρεντίας. Μάλιστα, ένα έργο του Φόστερ έχει και... ελληνικό άρωμα.

Πρόκειται για το «The Troika» στην Κουάλα Λουμπούρ, ένα κτίριο ύψους 205 μέτρων και επιφάνειας 95.000 τ.μ. που ολοκληρώθηκε το 2011. Ωστόσο, το διασημότερο έργο της Foster+Partners είναι το περίφημο «Γκέρκιν», στο Λονδίνο. Ο ουρανοξύστης 40 ορόφων που χτίστηκε το 2004, έλαβε το βραβείο Stirling για το μοναδικό του design και θεωρείται ένα από τα 7 θαύματα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής.

Την υπογραφή του Βρετανού αρχιτέκτονα φέρει και η ανακαίνιση του γηπέδου Καμπ Νου της Μπαρτσελόνα

 
Τελειομανής

Οσοι γνωρίζουν τον σπουδαίο Βρετανό αρχιτέκτονα κάνουν λόγο για έναν τελειομανή επαγγελματία ο οποίος έχει δώσει στο γραφείο του μια συγκεκριμένη γραμμή: Να σχεδιάζουν κτίρια που συγκινούν το πνεύμα και την καρδιά του ανθρώπου, που συνδυάζουν τη λειτουργικότητα με την εξύψωση του ανθρώπινου πνεύματος. Ο 78χρονος αρχιτέκτονας γεννήθηκε στο Στόκπορτ, μια μουντή εργατούπολη κοντά στο Μάντσεστερ. Στα 16 του εγκατέλειψε το σχολείο και κατετάγη στη βασιλική Πολεμική Αεροπορία. Ομως το ταλέντο του στην αρχιτεκτονική βρήκε σύντομα διέξοδο. Το 1961 απολύθηκε από την Αεροπορία και παρακολούθησε την πανεπιστημιακή σχολή αρχιτεκτονικής του Μάντσεστερ. Αργότερα κέρδισε το Henry Fellowship της αρχιτεκτονικής σχολής του Γέιλ και ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τις εργασίες των «θεών» της αρχιτεκτονικής, Φρανκ Λόιντ Ράιτ και Λε Κορμπιζιέ.

Το περίφημο «Γκέρκιν» στο Λονδίνο είναι το διασημότερο έργο της Foster+Partners

Το 1967 ίδρυσε τη Foster Associates, με συνεταίρο την πρώτη του σύζυγο Γουέντι Τσίζμαν. Το γραφείο μετεξελίχθηκε σε ένα από τα μεγαλύτερα του κόσμου. Στην εντυπωσιακή διαδρομή του, ο Νόρμαν Φόστερ διακρίθηκε για την προτίμησή του στα ψηλά κτίρια αφού πιστεύει ότι μπορούν να μετατραπούν σε κοινότητες, με απόλυτη αυτονομία και παραγωγή ενέργειας από εναλλακτικές πηγές. Ισως έχει σημασία για την Ελλάδα, αν έρθει στο Ελληνικό, ότι σχεδιάζει κτίρια που λαμβάνουν υπόψη την οικολογική κρίση και την επιβίωση των ανθρώπων, ενώ το βασικό του μότο είναι: «Η αλλαγή είναι η μοναδική σταθερά».

Τα τελευταία χρόνια ο σπουδαίος αρχιτέκτονας ασχολείται και με τον σχεδιασμό πολυτελών σκαφών αναψυχής. Το σούπερ γιοτ «Ocean Emerald» έχει μήκος 41 μέτρα και η καθέλκυσή του έγινε τον Μάρτιο του 2010 στο ιταλικό ναυπηγείο Rodriguez Yachts, ενώ το κόστος του ανέρχεται στα 24.000.000 περίπου δολάρια. Εχει εντυπωσιακό, φουτουριστικό σχεδιασμό, ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι πριν από δύο χρόνια είχε «δέσει» στο Φισκάρδο της Κεφαλονιάς προκαλώντας τον θαυμασμό όλων. Να σημειωθεί ότι ο Νόρμαν Φόστερ συγκαταλέγεται μεταξύ των πλουσιότερων Βρετανών με προσωπική περιουσία περίπου 250 εκατ. λιρών.

Η γερμανική Βουλή, το περίφημο Ράιχσταγκ

 
Προσωπική ζωή

Μολονότι πολυάσχολος, έχει να επιδείξει έναν γεμάτο προσωπικό βίο με τρεις γάμους, πέντε παιδιά και εγγόνια. Η πρώτη του γυναίκα, Γουέντι Τσίζμαν, πέθανε από καρκίνο το 1991. Αργότερα παντρεύτηκε με τη Σαμπίχα Μαλίκ, σημαντική αρχιτέκτονα με καταγωγή από το Πακιστάν. Η σημερινή σύζυγός του, Ελένα Οτσόα, εκδότης και επιμελήτρια τέχνης από την Ισπανία, είναι γνωστή στην πατρίδα της ως ειδική σε θέματα σεξουαλικής συμπεριφοράς.

Πάντως, ο Φόστερ έχει και? αποτυχίες. Μόλις τον περασμένο Αύγουστο ανακοινώθηκε η λύση της συνεργασίας του με τη ρωσική κυβέρνηση. Ο ίδιος είχε αναλάβει την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό του μεγαλύτερου μουσείου της ευρωπαϊκής τέχνης στη Μόσχα, του γνωστού Μουσείου Πούσκιν, έως το 2018. Ενα έργο ύψους 670 εκατ. δολαρίων που δεν θα έχει τη σφραγίδα του βρετανικού γραφείου, καθώς ήρθε σε ρήξη με τον επικεφαλής του έργου, Σεργκέι Κουζνετσόφ.

Για την ιστορία, οι Ρώσοι κατηγόρησαν τον Φόστερ ότι δεν πατούσε το πόδι του στη Μόσχα για να παρουσιάσει τα σχέδιά του.

Ο Νόρμαν Φόστερ με την τρίτη σύζυγό του Ισπανίδα Ελένα Οτσόα και τα δύο παιδιά τους.

Η ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ
 
Μνηστήρες πάνε κι έρχονται

Τρία ολόκληρα χρόνια έχουν περάσει από τότε που ξεκίνησε η «περιπέτεια» του διαγωνισμού για την αξιοποίηση των 6.000 και πλέον στρεμμάτων της έκτασης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού. Παρά τις μεγάλες προσδοκίες για την προσέλκυση παγκοσμίου φήμης επενδυτών για το καλύτερο «φιλέτο» της Ευρώπης, στην τελική ευθεία για την κατάθεση δεσμευτικών προσφορών βρίσκονται μόλις τρία επενδυτικά σχήματα. Συγκεκριμένα, η Lamda Development, η ισραηλινών συμφερόντων Elbit και η βρετανική London & Regional Properties θα έχουν την ευκαιρία, πιθανότατα μέχρι το τέλος του έτους, να καταθέσουν τις προσφορές τους για την απόκτηση της εταιρείας «Ελληνικό ΑΕ». Πρόσφατα αποχώρησε -προς μεγάλη απογοήτευση της κυβέρνησης- από τη διαδικασία το Qatar Investment Authority, το κρατικό fund του εμιράτου του Κατάρ με ενεργητικό 60 δισ. δολ. και πλέον έμειναν τρεις «μονομάχοι».

Σύμφωνα με πληφορίες, ο επιχειρηματίας και τραπεζίτης, Σπύρος Λάτσης, έχει έρθει σε συνεννόηση με το αρχιτεκτονικό γραφείο του Νόρμαν Φόστερ για να σχεδιάσει κτίρια μοναδικής αρχιτεκτονικής, ανάλογα με αυτά στο εξωτερικό.

 
Αγνωστο το τίμημα

Κανείς δεν μπορεί να κάνει παρακινδυνευμένες εκτιμήσεις για το ύψος του τιμήματος για το Ελληνικό, καθώς αυτό συνδέεται και με το ύψος των επενδύσεων που θα γίνουν. Κάποιες φήμες αναφέρουν ότι η πλειοδότρια εταιρεία θα μπορούσε να δώσει ένα τίμημα γύρω στα 500 εκατ. ευρώ, αλλά με ρήτρα για επενδυτικό πρόγραμμα - μαμούθ ύψους 5 δισ. ευρώ, το οποίο φυσικά θα δώσει δεκάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας κατά την κατασκευή του έργου και μετά από αυτήν. Ούτε μπορεί να πει κανείς τι θα περιλαμβάνει το τεράστιο business plan. Σίγουρη θεωρείται η αξιοποίηση μέρους της έκτασης για την κατασκευή κατοικιών, ενώ θα αναπτυχθούν κτίρια γραφείων και καταστημάτων, εμπορικά κέντρα κ.λπ.

Με την πρώτη του γυναίκα, Γουέντι, η οποία πέθανε από καρκίνο το 1999, ίδρυσε το 1967 τη Foster Associates.

Σε ό,τι αφορά το προφίλ των τριών «μνηστήρων», η ελληνική Lamda Development έχει αναπτύξει και διαχειρίζεται τα εμπορικά κέντρα The Mall Athens, Golden Hall και Mediterranean Cosmos. Διαθέτει επίσης, τη διαχείριση και αξιοποίηση της Μαρίνας Φλοίσβου για 40 χρόνια. Διευθύνων σύμβουλος είναι ο Οδ. Αθανασίου και η εταιρεία ανήκει στον όμιλο Λάτση.

Η βρετανική London & Regional Properties διαθέτει υπό διαχείριση χαρτοφυλάκιο ακινήτων αξίας 9
δισ. ευρώ και δραστηριοποιείται σε περισσότερες από 7 χώρες. Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Σκανδιναβία, η περιοχή της Βαλτικής, η Γερμανία, η Πολωνία, η Νότια Αφρική, η Ρωσία, η Ουκρανία, η Ελβετία η Κεντρική Αμερική είναι ορισμένες από τις περιοχές στις οποίες η εταιρεία δραστηριοποιείται.

Τέλος, η ισραηλινή Elbit είναι μια εταιρεία, η μετοχή της οποίας διαπραγματεύεται στο Χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ και στον δείκτη Nasdaq. Ιδρύθηκε το 1996 και έχει κατασκευάσει ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα, κατοικίες, καταστήματα και γραφεία.

Ρεπορτάζ: Βασίλης Σ. Κανέλλης/Έθνος