Όταν ανεγέρθησαν αποτελούσαν σύμβολα ανάπτυξης της χώρας. Όμως αφέθηκαν στη μοίρα τους. Οι γυρολόγοι προχώρησαν σε ένα άνευ προηγουμένου πλιάτσικο και τώρα περιμένουν απλά τη στιγμή που θα καταρρεύσουν ή που θα τα πάρει κάποιος ιδιώτης να τους δώσει τη χαμένη αίγλη...
Ας δούμε μερικά από αυτά.
Χτίστηκε τη δεκαετία του ’60 στη θέση ενός παλιού σανατορίου που είχε ανοίξει το 1912. Αν και ήταν σε υψόμετρο 1.000 μ. δεν είχε την παραμικρή θέα και δεν μπορούσε με τίποτα να ανταγωνιστεί το Mont Parnes που βρίσκεται 3 χλμ μακριά. Έκλεισε λίγα χρόνια αργότερα και λειτούργησε ως σχολή τουριστικών επαγγελμάτων μέχρι το 1984 οπότε και εγκαταλείφθηκε οριστικά. Από τότε ο εξοπλισμός του λεηλατήθηκε εξολοκλήρου.
Χτίστηκε το 1958 και λειτούργησε έως και τα μέσα της δεκαετίας του ’90 οπότε και εγκαταλείφθηκε, όπως και τα περισσότερα Ξενία. Αν και σε προνομιακό σημείο στη χώρα της Άνδρου, η συνεχής έκθεσή του στη θάλασσα και τον άνεμο απαιτούσε αυξημένα έξοδα συντήρησης και έτσι η λειτουργία του ήταν αντιοικονομική. Μέχρι σήμερα κάθε προσπάθεια για πώληση ή αξιοποίησή του έχει πέσει στο κενό.
Ξενία Σπάρτης
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της σύγχρονης μεταπολεμικής αρχιτεκτονικής, το ξενοδοχείο Ξενία στη Σπάρτη, παραμένει κλειστό και εγκαταλελειμμένο από τις αρχές της δεκαετίας του '80. Σε έναν από τους δύο λόφους της πόλης, σε κεντρικό σημείο, μέσα σε μία μεγάλη έκταση πρασίνου, δεσπόζει από μακριά και ταξιδεύει τη μνήμη μας στη δεκαετία 1957-1967, περίοδο που σημειώνεται έξαρση στην κατασκευή κτιρίων και γίνονται οι πρώτες προσπάθειες για τη δημιουργία τουριστικών υποδομών στη χώρα.
Η κατασκευή του στηρίχτηκε στα σχέδια του αρχιτέκτονα Χ. Μπουγάτσου, ο οποίος προτίμησε να συνθέσει ένα απλό οικοδόμημα, μακριά από υπερβολές, εναρμονισμένο με το φυσικό του περιβάλλον και με κύριο μέλημα τη διευκόλυνση των επισκεπτών του. Είναι χωρισμένο σε δύο, σχεδόν ανεξάρτητα, τμήματα, στο ένα βρισκόταν η είσοδος, η υποδοχή και το εστιατόριο και στο άλλο τα δωμάτια. Παρά τις φθορές που έχει υποστεί από την αχρηστία, το ξενοδοχείο Ξενίας εξακολουθεί να λειτουργεί ως σύμβολο της οικοδομικής ανάπτυξης που σημειώθηκε από το δεύτερο μισό της δεκαετίας του '50 στην Ελλάδα.
Το "φάντασμα" του Μικρολίμανου
Το κτίριο, που ανήκει στο κληροδότημα Αλέξανδρου Δ. Ζαχαρίου, βρίσκεται στην ακτή Διλαβέρη στο Μικρολίμανο. Ο Αλέξανδρος Ζαχαρίου γεννήθηκε στη Βράιλα της Ρουμανίας το 1869. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης από το 1887-1891 και εργάστηκε στη Γερμανία από το 1892 - 1899. Όταν επέστρεψε στην Ελλάδα ίδρυσε μαζί με άλλους τη τσιμεντοβιομηχανία ΤΙΤΑΝ.
Ο Α. Ζαχαρίου άφησε την περιουσία του στο κληροδότημα που έφερε το όνομά του με διαθήκη του το 1942. Βασικό περιουσιακό στοιχείο της διαθήκης αυτής ήταν η κατοικία του, που βρισκόταν στο οικόπεδο που βρίσκεται σήμερα το κτίριο που θα δούμε παρακάτω, την οποία προόριζε για τόπο έμπνευσης και διαμονής άπορων καλλιτεχνών. Τα έξοδα λειτουργίας της θα καλύπτονταν από την εκμετάλλευση 418.000μ² εκτάσεων στην περιοχή Πευκάκι στο Λουτράκι που ανήκαν στον ίδιο.
Στις αρχές της δεκαετίας του '70 το διοικητικό συμβούλιο του ιδρύματος με πρόεδρο τον κ. Γουναράκη, ο οποίος ήταν και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της ΔΕΗ, αποφάσισε να αξιοποιήσει το συγκεκριμένο οικόπεδο γκρεμίζοντας την κατοικία που βρισκόταν στο χώρο και δημιουργώντας στη θέση της ένα κτίριο τέχνης και πολιτισμού που θα συνέβαλε στην πολιτιστική εκπαίδευση των Πειραιωτών.
Το κτίριο που κτίστηκε στη θέση της βίλας ελκύει τη ματιά του περαστικού με την πρωτοποριακή του σχεδίαση. Είναι έργο του αρχιτέκτονα Ι. Λιάπη ενώ τα στατικά υπέγραψε ο πολιτικός μηχανικός Δ. Μπαϊρακτάρης ο οποίος είχε την καλοσύνη να μας μιλήσει για το κτίριο αυτό, το οποίο όπως μας λέει «είναι το αγαπημένο του». Το έργο μελετήθηκε από το 1971 έως το 1972 και ο προβλεπόμενος χρόνος κατασκευής του ήταν δύο χρόνια (από το 1972 έως το 1974) με εκτιμώμενο κόστος κατασκευής τα 18.000.000 δρχ., ποσό - ρεκόρ τότε.
Ο αρχιτέκτονας Λιάπης είχε ενθουσιαστεί με το συγκεκριμένο έργο και αφιέρωσε πολύ χρόνο στη μελέτη του. Επισκεπτόταν συχνά το χώρο και μελετούσε τις οπτικές φυγές προς τον ορίζοντα ώστε η λύση που θα προέκυπτε να είχε ανεμπόδιστη θέα προς το Φάληρο, τον Αργοσαρωνικό και τον Πειραιά. Η σχετικά ομαλή πλαγιά που υπήρχε στο συγκεκριμένο οικόπεδο έδινε τη δυνατότητα το κτίριο να ενταχθεί στο βράχο δημιουργώντας έναν ιδιότυπο διάλογο.
Έτσι προέκυψε και η κεντρική ιδέα της δημιουργίας ενός ανοικτού πεζόδρομου που θα ένωνε τον περιφερειακό της Καστέλας, Λεωφ. Φαλήρου με την ακτή Πρωτοψάλτη. Σε αυτή τη διαδρομή ο επισκέπτης θα περνούσε από υπαίθριους και κλειστούς χώρους εκθέσεων, θα συναντούσε studio ηχογράφησης, δισκοθήκη, χώρους περισυλλογής και ξεκούρασης, εστιατόριο και καφέ με στόχο η παραμονή του να είναι ευχάριστη και δημιουργική.
Όταν αποφασίστηκε η κατασκευή αυτού του πνευματικού κέντρου είχε υπολογιστεί η αξιοποίηση των εκτάσεων του Ζαχαρίου στο Λουτράκι, η πραγματικότητα όμως δεν ήταν όπως θα επιθυμούσε το διοικητικό συμβούλιο, οι καταπατήσεις κατέστησαν αδύνατη την εκμετάλλευση τους με αποτέλεσμα το κτίριο να μην υλοποιηθεί ποτέ και να μείνει ένα κτίριο φάντασμα. Φήμες που κυκλοφορούν μιλάνε για μια μεγάλη περιουσία του Ζαχαρίου που εκτός των άλλων, αποτελούνταν από μετοχές της ΤΙΤΑΝ και άλλων εταιρειών, μεγάλα ποσά σε καταθέσεις, πίνακες γνωστών καλλιτεχνών καθώς και μεγάλες συλλογές βιβλίων, επίπλων κ.α. τα οποία πέρασαν στο κληροδότημα. Η Εθνική Πινακοθήκη διατηρεί στις συλλογές της μέρος των πινάκων αυτών αλά κανείς δεν γνωρίζει την κατάληξη αυτών των πιθανολογούμενων περιουσιακών στοιχείων.
Επί δημαρχίας Φασούλα είχαν αρχίσει κάποιες συζητήσεις ώστε το κτίριο να αξιοποιούταν από μια Γαλλική σχολή για τη στέγαση σχολείου, αλλά η όλη ιστορία σταμάτησε από το υπουργείο οικονομίας από τη στιγμή που είναι κληροδότημα και διέπεται από ιδιαίτερους κανονισμούς. Πολύ συχνά διαβάζουμε στις εφημερίδες άρθρα που αναφέρονται στα κληροδοτήματα και το ότι μένουν αναξιοποίητα λόγο της ολιγωρίας των κρατικών αρχών. Άλλες φήμες το ήθελαν να γίνεται ξενοδοχείο. Ούτε όμως αυτές επιβεβαιώθηκαν ή κατέληξαν σε κάποιο απτό αποτέλεσμα.
Το κτίριο αυτό μπορεί να συμπεριληφθεί στα αξιόλογα κτίρια της Αττικής και είναι λυπηρό που είναι αφημένο στη τύχη του να φιλοξενεί άστεγους και να απαξιώνεται.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για να αποφευχθούν περιπτώσεις εμφάνισης υβριστικών σχολίων ή άλλων ποινικά κολάσιμων πράξεων, όλα τα σχόλια πριν δημοσιευτούν ελέγχονται.
Παρακαλούμε μην αποστέλετε πληροφορίες άχρηστες προς τη λειτουργία του συγκεκριμένου blog.
Τα μηνύματα είναι προσωπικές απόψεις των αποστολέων και σε καμία περίπτωση δεν εκφράζουν τους δημιουργούς ή διαχειριστές της συγκεκριμένης σελίδας.