Τις πρωτογενείς επιπτώσεις της κρίσης τις βλέπουμε και τις ζούμε όλοι. Είναι η μερική μείωση των εισοδημάτων των δημοσίων υπαλλήλων και η δραστική μείωση των εισοδημάτων εκείνων που ήταν πάντα τα αποπαίδια του πολιτικο-συνδικαλιστικού μας συστήματος. Μόνο πέρυσι, διακόσιες χιλιάδες ιδιωτικοί υπάλληλοι είδαν το εισόδημά τους να μειώνεται κατά 100%. Εμειναν άνεργοι...
Το ερώτημα, λοιπόν, είναι αν υπάρχουν δευτερογενείς επιπτώσεις της κρίσης, αν δηλαδή αυτή η κρίση θα παίξει και τον δεύτερο ρόλο που η ετυμολογία επιτάσσει. Αν, δηλαδή, πέρα από τα πρωτογενή αρνητικά αποτελέσματα θα υπάρχουν και θετικά συμπεράσματα, θα κρίνουμε δηλαδή τι πήγε στραβά, τι πρέπει να αλλάξουμε και τι πρέπει να πετάξουμε.
Οταν υπάρχει κρίση γίνονται διαδηλώσεις. Οι διαδηλώσεις είναι και μέρος του δημοσίου διαλόγου. Κάποιοι άνθρωποι διαδηλώνουν το αίτημά τους -εκφέρουν δηλαδή έναν άλλου τύπου λόγο- ζητούν τη συμπαράσταση της κοινωνίας, πείθουν ή δεν πείθουν και η ζωή συνεχίζεται.
Στην Ελλάδα δυστυχώς αυτός ο λόγος υπήρξε πληθωριστικός. Και πριν και μετά την κρίση το Κέντρο είναι καθημερινά κλειστό. Μια δευτερογενής επίπτωση, που θα ήταν ο διάλογος, (έστω διά των διαδηλώσεων) αχρηστεύτηκε. Για να το πούμε απλά: η πλειονότητα των πολιτών βλέπει διαδήλωση και βρίζει τους διαδηλωτές.
Μια άλλη δευτερογενής επίπτωση της κρίσης θα ήταν να γίνει το πολιτικό σύστημα πιο υπεύθυνο και αποτελεσματικό. Αντιθέτως, βλέπουμε την ίδια ασυναρτησία από τη μείζονα και ελάσσονα αντιπολίτευση, παρακολουθούμε υπουργούς να κρύβονται πίσω από παχιά λόγια αντί να αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους και κυβερνητικούς βουλευτές να παλεύουν για το μπετόν ανά τέσσερα στρέμματα. Δεν ξέραμε τι να κάνουμε τα σκουπίδια πριν από την κρίση, δεν ξέρουμε και τι να τα κάνουμε μετά την κρίση. Η περίφημη επιχειρηματική μας τάξη ζητεί πενταετή κρατικά πλάνα ανάπτυξης και τις συνακόλουθες κρατικές επιδοτήσεις, «για να κινηθεί η αγορά». Η βεντέτα αστυνομικών-μπαχαλάκηδων κρατεί σαν να μην έγινε τίποτε.
Οσο δε για τη διαβόητη μελαγχολία του πληθυσμού, δεν ζούσαμε δα και στην πιο χαρούμενη χώρα του κόσμου. Μουρτζούφληδες βλέπαμε πριν από την κρίση κάθε πρωί, κατεβασμένα μούτρα συνεχίζουμε να βλέπουμε. Το τελευταίο όραμα της χώρας ήταν η ένταξη στην Οικονομική και Νομισματική Ενωση. Εκτοτε, για ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού, η μόνη ελπιδοφόρος προοπτική ήταν ένα επιπλέον βράδυ στα μπουζούκια ή ένα τριήμερο σε ακριβούς τουριστικούς προορισμούς.
Γι’ αυτό ας μην είμαστε τόσο αισιόδοξοι ότι υπάρχουν δευτερογενείς επιπτώσεις της κρίσης. Εδώ που φτάσαμε υπάρχουν τρεις επιλογές. Η πρώτη είναι της καταστροφής. Μια εκτεταμένη κοινωνική αναταραχή που θα μας πάει πιο πίσω. Η δεύτερη: να κρίνουμε ορθολογικά το παρελθόν και να ανασυγκροτήσουμε τη χώρα, έτσι ώστε η παραγωγή να φτάσει στα επίπεδα κατανάλωσής μας. Η τρίτη είναι αυτή που ακολουθούμε: Να ρίξουμε την κατανάλωσή μας στο επίπεδο της παραγωγής μας. Το μόνο που δεν μπορούμε να ελπίζουμε είναι η επιστροφή στο παρελθόν της πλασματικής ευημερίας που επί τόσα χρόνια ζήσαμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για να αποφευχθούν περιπτώσεις εμφάνισης υβριστικών σχολίων ή άλλων ποινικά κολάσιμων πράξεων, όλα τα σχόλια πριν δημοσιευτούν ελέγχονται.
Παρακαλούμε μην αποστέλετε πληροφορίες άχρηστες προς τη λειτουργία του συγκεκριμένου blog.
Τα μηνύματα είναι προσωπικές απόψεις των αποστολέων και σε καμία περίπτωση δεν εκφράζουν τους δημιουργούς ή διαχειριστές της συγκεκριμένης σελίδας.