Oδικός χάρτης για την αποφυγή της χρεοκοπίας

Πηγές του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν πως υπό κανονικές συνθήκες θα υπάρχει μια πρώτη καλή εικόνα για το ποσοστό συμμετοχής στο PSI το αργότερο έως τις 14 Φεβρουαρίου. Με τα δεδομένα εκείνης της στιγμής, το Δημόσιο και η τρόικα θα αποφασίσουν τις επόμενες κινήσεις. Εάν η συμμετοχή είναι μη ικανοποιητική είναι πάντα ανοικτό το ενδεχόμενο να ενεργοποιηθούν τα λεγόμενα Collective Action Clauses, που θα καθιστούν υποχρεωτική τη συμμετοχή όλων εάν διασφαλιστεί ένα αρχικό επίπεδο συμμετοχής, το οποίο θα προσδιορίζει το Δημόσιο βάσει νόμου. Η ενεργοποίηση της ρύθμισης αυτής μπορεί να προκαλέσει την πυροδότηση των CDS's και να αποτελέσει πιστωτικό γεγονός...


κάτι ωστόσο που ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει αυτή τη στιγμή.

Το ελληνικό «δράμα», που ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια, κορυφώνεται με όλα τα ενδεχόμενα, ακόμη και αυτό της πτώχευσης, να παραμένουν ανοικτά. Μεγάλο στοίχημα, όπως επισημαίνει το δημοσίευμα της εφημερίδας "Ημερησία του Σαββάτου" είναι η υλοποίηση του PSI σε εθελοντική βάση, το αργότερο έως τα μέσα Μαρτίου οπότε και η χώρα χρεοκοπεί εάν δεν υλοποιηθεί η συμφωνία, με τη διασφάλιση από την τρόικα των 60 δισ. ευρώ που προαπαιτούνται για να γίνει αυτό. Παράλληλα, όμως, πρέπει να διασφαλιστούν και τα υπόλοιπα 29 δισ. ευρώ της πρώτης δόσης του νέου πακέτου -συνολικού ύψους 89 δισ. ευρώ- το συντομότερο δυνατόν, με πληροφορίες να αναφέρουν πάντως πως η τρόικα φέρεται διατεθειμένη να τα αποδεσμεύσει στην κυριολεξία με το «σταγονόμετρο», με δεδομένη τη μεγάλη πόλωση που εντοπίζει στην εγχώρια πολιτική σκηνή.
Από την επόμενη Δευτέρα 16 Ιανουαρίου, ξεκινά η διαπραγμάτευση με την τρόικα για το νέο μνημόνιο - που προμηνύεται η δυσκολότερη που έχει γίνει από τότε που η χώρα ετέθη υπό διεθνή εποπτεία, και ενεργοποιείται μια σφιχτή αλληλουχία γεγονότων που θα κρίνουν:

• Εάν η Ελλάδα θα αποφύγει ή όχι μια άτακτη χρεοκοπία στα μέσα Μαρτίου.
• Κατά πόσο θα δημιουργηθούν συνθήκες ανάκαμψης στην εγχώρια οικονομία.

Επείγουσα προτεραιότητα είναι η υλοποίηση του PSI το συντομότερο δυνατό και σε εθελοντική βάση, ώστε να μην προκληθεί πιστωτικό γεγονός με απρόβλεπτες συνέπειες για όλη την Ευρωζώνη.

Προϋποθέσεις

Παράλληλα, όμως, πρέπει να καταστεί εφικτή η αποδέσμευση του συνόλου της δόσης των 89 δισ. ευρώ και όχι μόνο των 60 δισ. που απαιτούνται για την υλοποίηση του PSI, ώστε να διοχετευθεί ρευστότητα στην αγορά. Για να γίνουν όμως αυτά, πρέπει να συντρέξουν πολλές προϋποθέσεις. Αρχικώς, θα πρέπει να υπάρξει καταρχήν συμφωνία για τους όρους της προσφοράς του ελληνικού δημοσίου προς τους ιδιώτες με πληροφορίες να αναφέρουν πως το μοναδικό αγκάθι αυτή τη στιγμή είναι το κουπόνι των νέων ομολόγων: Η Ελλάδα επιμένει στη ζώνη του 4%, οι τράπεζες τραβούν γραμμή προς το 5%, αλλά η κυβέρνηση εμφανίζεται αισιόδοξη πως θα επιτευχθεί μια καταρχήν συμβιβαστική λύση.

Δέσμευση όλων των κομμάτων

Οι όροι της συμφωνίας αυτής, η υπογραφή της νέας δανειακής σύμβασης με την τρόικα και η ανανέωση της δέσμευσης όλων των κομμάτων εξουσίας ότι θα τη σεβαστούν χωρίς να εγείρουν ζήτημα επαναδιαπραγμάτευσης, εντός του μήνα, θα κρίνουν σε σημαντικό βαθμό το ποσοστό συμμετοχής των επενδυτών στο PSI.
Εφόσον αυτές οι προϋποθέσεις ικανοποιηθούν θα ξεκλειδώσει και η σταδιακή αποδέσμευση των 89 δισ. ευρώ του νέου πακέτου, από τα οποία καταρχήν θα εισρεύσουν τα 60 δισ. ευρώ που είναι απαραίτητα για την υλοποίηση του PSI.
Η εκταμίευση των υπολοίπων όμως, μέρος των οποίων σχεδιάζεται να διοχετευθεί στην αγορά για την κάλυψη ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τρίτους θα? καθυστερήσει. Όπως μάλιστα λένε χαρακτηριστικά κυβερνητικά στελέχη η κάθε δόση τους τελευταίους μήνες δινόταν στην κυριολεξία στο «παραπέντε». Πόσω δε μάλλον τώρα, που το πολιτικό τοπίο στην Ελλάδα είναι εξαιρετικά ασταθές και απαιτούνται αυξημένες διασφαλίσεις. Πηγές του υπουργείου Οικονομικών εκτιμούν πως υπό κανονικές συνθήκες θα υπάρχει μια πρώτη καλή εικόνα για το ποσοστό συμμετοχής στο PSI το αργότερο έως τις 14 Φεβρουαρίου.
Με τα δεδομένα εκείνης της στιγμής το Δημόσιο και η τρόικα θα αποφασίσουν τις επόμενες κινήσεις. Εάν η συμμετοχή είναι μη ικανοποιητική, είναι πάντα ανοικτό το ενδεχόμενο να ενεργοποιηθούν τα λεγόμενα Collective Action Clauses, που θα καθιστούν υποχρεωτική τη συμμετοχή όλων εάν διασφαλιστεί ένα αρχικό επίπεδο συμμετοχής, το οποίο θα προσδιορίζει το Δημόσιο βάσει νόμου.
Η ενεργοποίηση της ρύθμισης αυτής μπορεί να προκαλέσει την πυροδότηση των CDS's και να αποτελέσει πιστωτικό γεγονός, κάτι ωστόσο που ουδείς μπορεί να προεξοφλήσει αυτή τη στιγμή.
 
«Οπλο» η βιωσιμότητα του χρέους

Στο δύσκολο αυτό «παζάρι» που βρίσκεται σε εξέλιξη κομβικό ρόλο διαδραματίζει η «απειλή», κυρίως του ΔΝΤ να απαιτήσει μεγαλύτερο «κούρεμα» στα ελληνικά ομόλογα, κρίνοντας, βάσει νέας έκθεσης βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, ότι με την παρούσα διευθέτηση και με δεδομένες τις σοβαρές δυσκολίες στο μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων, αυτό δεν είναι βιώσιμο.
Το σενάριο αυτό συνιστά τη χειρότερη δυνατή εξέλιξη για τους ιδιώτες κατόχους ελληνικών ομολόγων ανά τον κόσμο και θα μπορούσε τελικά να διευκολύνει τις εξελίξεις, με τη λογική του «μη χείρον βέλτιστο». Δηλαδή οι διστακτικοί ομολογιούχοι να προσέλθουν τελικά στην παρούσα επιχειρούμενη συμφωνία, για «κούρεμα» 50% στην ονομαστική αξία των ομολόγων που διακρατούν, υπό το φόβο ότι μπορεί να υποστούν τελικά ακόμη μεγαλύτερες ζημιές.
Σε κάθε περίπτωση, χωρίς το PSI και εάν δεν υπάρξει πρόσθετη αρωγή από τους εταίρους μας η χώρα χρεοκοπεί στα μέσα Μαρτίου, αφού δεν θα μπορέσουμε να πληρώσουμε ομόλογα περίπου 15 δισ. ευρώ που λήγουν τότε και τα οποία «διευθετούνται» με το PSI.
 
Απειλή για νέα καθυστέρηση στην εκταμίευση κονδυλίων

Eντείνει η Kομισιόν τις πιέσεις προς την Eλλάδα, απειλώντας με νέα καθυστέρηση στην εκταμίευση κεφαλαίων εάν ο επικείμενος έλεγχος της τρόικας καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η πρόοδος που έχει κάνει η χώρα επί της υλοποίησης των συμφωνηθέντων δεν είναι η ενδεδειγμένη. Xθες το Reuters επικαλούμενο δηλώσεις του εκπροσώπου της Kομισιόν O. Mπαγί, αναφέρει πως η καταβολή της δόσης των 5 δισ. ευρώ που ήταν προγραμματισμένο να αποδεσμευθεί το Δεκέμβριο θα εκταμιευθεί το Mάρτιο, ενώ τα 10 δισ. της μεθεπόμενης δόσης, που αναμέναμε το Mάρτιο θα καταβληθούν τον Iούνιο.

Σύμφωνα δε με τον κ. Mπαγί είναι πιθανές νέες καθυστερήσεις στις πληρωμές, πέραν αυτού του τρίμηνου ετεροχρονισμού που ήδη καταγράφεται, εάν οι ελεγκτές της τρόικας κρίνουν, στον έλεγχο που ξεκινά σε λίγες μέρες, πως η χώρα δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της. «Eάν η αποστολή μας στα μέσα Iανουαρίου καταλήξει στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν καθυστερήσεις, θα πρέπει τότε να αναθεωρήσουμε την πληρωμή του Mαρτίου» είπε ο κ. Mπαγί. Σημείωσε δε πως «αυτό δεν μπορεί να αλλάξει» αναφερόμενος στην καταβολή των δόσεων του πρώτου πακέτου στήριξης ανά τρεις μήνες. H καθυστέρηση στις πληρωμές των δόσεων ξεκίνησε το Σεπτέμβριο του 2011, καθώς τα 8 δισ. ευρώ που ήταν προγραμματισμένο να πληρωθούν τότε, εισέρρευσαν τελικά στην Eλλάδα το Δεκέμβριο υπό το βάρος της εμπλοκής που είχε προκύψει τότε στις συνομιλίες με την τρόικα. Στο μεσοδιάστημα συμφωνήθηκε το νέο πακέτο διάσωσης προς την Eλλάδα ύψους 130 δισ. ευρώ και το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων. Tο αρχικό πακέτο ήταν ύψους 110 δισ. ευρώ, εκ των οποίων έως σήμερα η Eλλάδα έχει λάβει 73 δισ. ευρώ.
Ανάπτυξη

Τα τρία «ανοικτά» μέτωπα

Η τρόικα έρχεται αποφασισμένη να επιβάλει σκληρές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, με αιχμή τα εργασιακά αλλά και το «ψαλίδισμα» του υπέρογκου δημόσιου τομέα, προκειμένου να συναινέσει στην εκταμίευση νέων κεφαλαίων προς την Ελλάδα.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές στην πρώτη γραμμή θα βρεθούν:
1 Το κλείσιμο δημόσιων φορέων, χωρίς να είναι βέβαιο ότι οι υπάλληλοι που «περισσεύουν» θα διασωθούν, αυτή τη φορά, με μετατάξεις.
2 Τα εργασιακά, με το τοπίο να προδιαγράφεται μαύρο, καθώς δεν υπάρχουν πλέον κόκκινες γραμμές και όλα βρίσκονται στο τραπέζι, ακόμη και θέματα που αποτελούσαν «ταμπού», μέχρι πρότινος, όπως οι ωριμάσεις, αλλά και τα δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και επιδόματα αδείας στον ιδιωτικό τομέα.
3 Μεγάλο «μέτωπο» παραμένουν οι δαπάνες στους κλάδους υγείας και κοινωνικής ασφάλισης:
Η έκρηξη των δαπανών τα τελευταία χρόνια έχει καταστήσει το σύστημα μη βιώσιμο και πρέπει να καταβληθεί κάθε προσπάθεια ώστε να περικοπούν δαπάνες ιδίως στο κομμάτι της υγειονομικής περίθαλψης, όπου η σπατάλη παραμένει διευρυμένη. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει κυβερνητικό στέλεχος τα επόμενα χρόνια οι υπουργοί, Εργασίας και Υγείας θα είναι τα δύο πρόσωπα - κλειδιά για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, που θα τεθούν έως και το 2015 με το νέο μνημόνιο.

Oδικός χάρτης για την αποφυγή της χρεοκοπίας

1. Oριστικοποίηση καταρχήν συμφωνίας για τους όρους της προσφοράς της Eλλάδας προς τους ιδιώτες για το PSI.
2. Έναρξη διαπραγματεύσεων με την τρόικα στις 16 Iανουαρίου - στο επίκεντρο μέτρα - σοκ με επίκεντρο την περαιτέρω μείωση του εργατικού κόστους
3. Yπογραφή δανειακής σύμβασης και Mνημονίου που θα δεσμεύει τη χώρα έως και το 2015.
4. «Πράσινο φως» για την αποδέσμευση των 60 δισ. ευρώ, από τα 89 δισ. ευρώ της πρώτης δόσης του νέου πακέτου. Tα 60 δισ. θα χρησιμοποιηθούν για την υλοποίηση του PSI και την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών.
5. Έως τα μέσα Φεβρουαρίου θα υπάρχει μια πρώτη καλή εικόνα για το ποσοστό συμμετοχής των ιδιωτών στο PSI.
6. Eάν η συμμετοχή είναι ικανοποιητική, προχωρεί κανονικά η υλοποίηση, ώστε αυτή να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος Mαρτίου.
7. Eάν όχι, είναι ανοικτό το ενδεχόμενο ενεργοποίησης των Collective Action Clauses, πυροδότησης των CDS's και πιστωτικού γεγονότος.