Νέα μέτρα θέλει Κομισιόν - Τέλος σε φοροαπαλλαγές - Αγκάθι οι αποκρατικοποιήσεις

Μπορεί λίγες ημέρες πριν το υπουργείο Οικονομικών να «κούρευε» στα 4,2 δισ. ευρώ τα νέα μέτρα που θα χρειαστούν για την κάλυψη του δημοσιονομικού κενού τη διετία 2015-2016, ωστόσο όπως φανερώνει σήμερα η έκθεση της Κομισιόν για την Ελλάδα, το ποσό θα ανέβει αρκετά δισ. επιπλέον...

Σύμφωνα με την έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα οι δημοσιονομικές προοπτικές μετά το 2014 παραμένουν αβέβαιες, καθώς εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την πρόοδο στη συγκέντρωση φορολογικών εσόδων.

Η Επιτροπή εκτιμά ότι εντός του τρέχοντος μακροοικονομικού πλαισίου, το δημοσιονομικό κενό του 2015 εκτιμάται στο 1,7% του ΑΕΠ και για το 2016 στο 2,1% του ΑΕΠ. Υπενθυμίζεται ότι σε δημοσίευμα του το πρακτορείο Reuters υπολόγιζε τα νέα μέτρα στα 8 δισ. ευρώ, για δημοσιονομικό κενό 1,8% το 2015 και 2,2% το 2016.

Τα μέτρα για την κάλυψη των κενών αυτών θα αποφασιστούν στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τον προϋπολογισμό του 2014 το φθινόπωρο.

Παράλληλα, τα πτωτικά κόστη εργασίας, με τη βοήθεια της επιτυχούς μεταρρύθμισης της αγοράς εργασίας, βελτιώνουν την ανταγωνιστικότητα του κόστους, ωστόσο απαιτείται επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών ώστε να επισπευστεί η μετακύλιση της εξοικονόμησης κόστους στις τιμές. Επίσης η Επιτροπή αναφέρει πως αν και η Ελλάδα ανακτά γρήγορα την ανταγωνιστικότητά της και το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών βελτιώνεται ξεκάθαρα, η προσαρμογή των τιμών είναι ακόμη ανεπαρκής. Η μείωση του κόστους εργασίας ανά μονάδα, υποστηριζόμενη από τις επιτυχημένες μεταρρυθμίσεις της εργασιακής αγοράς, ενισχύει την ελληνική ανταγωνιστικότητα, δημιουργεί νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες και ενθαρρύνει τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Αν και υπάρχουν μερικά στοιχεία ότι το χαμηλότερο μισθολογικό κόστος έχει ξεκινήσει να περνάει και στις τιμές, μια σημαντικά πιο ισχυρή προσαρμογή στις τιμές από ό,τι έχει παρατηρηθεί μέχρι στιγμής, θα βοηθούσε να συγκρατηθεί η πτώση στο διαθέσιμο εισόδημα και να ενισχύσει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας. Αυτό επισημαίνει την ανάγκη για επιτάχυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με στόχο την ενίσχυση του ανταγωνισμού και την περαιτέρω απελευθέρωση των αγορών προϊόντων και υπηρεσιών.

Ανάπτυξη από το 2014

Ύφεση 4,2% για το τέλος του 2013 με μετάβαση σε ήπια ανάπτυξη το 2014 προβλέπει στην έκθεσή της για την Ελλάδα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Σύμφωνα με την έκθεση ο δείκτης Οικονομικού Κλίματος ανέβηκε σε επίπεδο που υποδηλώνει πιο ελπιδοφόρες προοπτικές ανάπτυξης.

Αισιόδοξο είναι το γεγονός, όπως αναφέρεται, ότι οι καταθέσεις επέστρεψαν στον ελληνικό τραπεζικό τομέα, μετά την δεύτερη εκταμίευση του προγράμματος τον Δεκέμβριο του 2012, παρότι η τάση αυτή παροδικά επηρεάστηκε από τις πρόσφατες εξελίξεις στην Κύπρο.

Ωστόσο, όπως επισημαίνεται, οι τρέχοντες δείκτες συνεχίζουν να παρέχουν υφετικές ενδείξεις, με τη βιομηχανική παραγωγή, τη λιανική και τον κατασκευαστικό τομέα να συνεχίζουν να συρρικνώνονται. Με δεδομένο το ισχυρό αρνητικό φορτίο από το 2012 και την συνεχιζόμενη πτώση της εσωτερικής ζήτησης, μία συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 4,2 % εξακολουθεί να αναμένεται και για το 2013. Ηπια ανάκαμψη, υποβοηθούμενη από επενδύσεις και τις εξαγωγές προβλέπεται για τις αρχές του 2014, οδηγώντας σε ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ 0,6% το 2014 και περαιτέρω επιτάχυνση από το 2015 και μετά.

Παράλληλα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι ο μνημονιακός στόχος για μείωση του ονομαστικού εργασιακού κόστους (σε όλη την οικονομία) κατά 15% στο διάστημα 2012-2014, πιθανότατα θα επιτευχθεί, με αποτέλεσμα την ανάκτηση της θέσης της ανταγωνιστικότητας του 1995 σε σχέση με την ευρωζώνη. Ο εναρμονισμένος δείκτης τιμών καταναλωτή αναμένεται να υποχωρήσει κατά 0,8% το 2013 και 0,4% το 2014, με τον πληθωρισμό να παραμένει καλά χαμηλότερα του μέσου όρου της ευρωζώνης μέχρι το 2016. Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αναμένεται να βελτιωθεί κατακόρυφα από το -11,7% του ΑΕΠ το 2011 στο 1,7% του ΑΕΠ μέχρι το 2014.

Βελτίωση κλίματος αλλά... αγκάθι η φοροδιαφυγή

Σύμφωνα με την Κομισιόν, η χώρα μας συνεχίζει να σημειώνει πρόοδο καθώς τα δημόσια οικονομικά παρουσιάζουν σταθερή βελτίωση, η ανακεφαλαιοποίηση του τραπεζικού κλάδου έχει προχωρήσει και υλοποιούνται σημαντικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

Ωστόσο η Κομισιόν, προειδοποιεί πως απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για να ολοκληρωθεί η καθυστερημένη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης αλλά και να καταστεί αποτελεσματική η μάχη κατά της φοροδιαφυγής.


Καταργείται το αφορολόγητο των ελεύθερων επαγγελματιών

Eσοδα 2 δισ. ευρώ από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, από το 2014, αναμένει η Τρόικα, με βάση τα μέτρα που συμφώνησε η κυβέρνηση, όπως αναφέρεται στην έκθεση του κλιμακίου της Κομισιόν. Τα περισσότερα από τα οφέλη θα προέλθουν από την κατάργηση των αφορολογήτων για τους αυτοαπασχολούμενους, καθώς και από το αναμόρφωση του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων.

Η κατάργηση του αφορολογήτου για τους αυτοαπασχολούμενους αναμένεται να αποφέρει σημαντικά πρόσθετα έσοδα, δεδομένου ότι πάνω από το ήμισυ των αυτοαπασχολούμενων δηλώνουν εισόδημα μικρότερο από το τυπικό όριο του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, των 5.000 ευρώ ετησίως. Επιπλέον, με την αύξηση της φορολογίας των κερδών και η μείωση της φορολογίας στα μερίσματα είναι μεταρρυθμίσεις που στοχεύουν στη μείωση της φοροδιαφυγής που προκαλείται από τη μεταφορά των κερδών άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ωστόσο, η αύξηση του πραγματικού φορολογικού συντελεστή από 21% σε 26% ενδέχεται να επηρεάσει δυσμενώς τη μη μετοχική χρηματοδότηση των επενδύσεων.

Η επιτυχία της μεταρρύθμισης απειτεί περαιτέρω βελτιώσεις και την επιτυχή την εφαρμογή του αναθεωρημένου και πολύ απλουστευμένο σύνολο των λογιστικών κανόνων επαγγελματιών που θα αντικαταστήσει τιν υπερβολικά περίπλοκο Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων. Οι ελεγκτές διαπιστώνουν πως οι εξειδικευμένες μονάδες που δημιουργήθηκαν για τη φοροδιαφυγή από άτομα υψηλού πλούτου και τις μεγάλες επιχειρήσεις, βελτιώνονται αργά. Ο αριθμός των ελέγχων είναι ακόμη χαμηλός, αλλά στην είσπραξη των φόρων υπάρχει βελτίωση. Περιμένουν περισσότερα όμως, όπως τονίζουν, «από τις νέες τεχνικές ελέγχων, με βάση την εκτίμηση των κινδύνων και την ενίσχυση της χρήσης των πληροφοριών τρίτων, που θα τεθεί σταδιακά σε εφαρμογή».

Η Τρόικα ζητά «αναπροσανατολισμό του προσωπικού με προτεραιότητες τη μονάδα μεγάλων οφειλετών και την μεγάλη μονάδα των φορολογουμένων». Διαπιστώνει ότι το υπουργείο Οικονομικών έχει περίπου 14.000 προσωπικό, αλλά το μισό είναι πάνω από την ηλικία των 50 ετών και το ένα τέταρτο πάνω από 55.

Αλλαγές στην αγορά ενέργειας

Μέτρα για την ενίσχυση του ανταγωνισμού στην αγορά καυσίμων προβλέπει η έκθεση της Κομισιόν. Μεταξύ άλλων, προβλέπονται η επέκταση της εγκατάστασης των συστημάτων ελέγχου εισροών - εκροών όγκου καυσίμων στις εταιρίες εμπορίας και τα διυλιστήρια και μέτρα διευκόλυνσης της εισόδου στην αγορά χονδρικής, ενώ στα πρατήρια προβλέπεται υποχρεωτική αναγραφή των τιμών και ποσοτήτων στις αποδείξεις λιανικής.

Για τον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, στο κείμενο του μνημονίου επισημαίνεται η ανακοίνωση του σχεδίου αναδιοργάνωσης της ΔΕΗ, με απόσχιση των δικτύων μεταφοράς και δημιουργία «μικρής ΔΕΗ» με την πώληση μονάδων ηλεκτροπαραγωγής.

Για τα τιμολόγια του ηλεκτρικού επαναλαμβάνεται η υποχρέωση απελευθέρωσης από την 1η Ιουλίου (με εξαίρεση τα τιμολόγια για τους ευάλωτους καταναλωτές). Το έλλειμμα του λογαριασμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) θα καλυφθεί, μεταξύ άλλων, με σταδιακή αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ (πρώην τέλος ΑΠΕ) που περιλαμβάνεται στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού, για την οποία, ωστόσο, επισημαίνεται ότι υπάρχει «πολιτική αντίσταση».

Σε ό,τι αφορά τα καύσιμα το μνημόνιο προβλέπει, με ορίζοντα υλοποίησης τον Ιούνιο του 2013, τις εξής δράσεις:
- Μείωση των ελάχιστων κεφαλαιακών απαιτήσεων για ίδρυση εταιριών εμπορίας.
- Γραπτές συμβάσεις μεταξύ εταιριών και πρατηριούχων, με υποχρέωση αναγραφής του ύψους και της διάρκειας των εκπτώσεων στα τιμολόγια.
- Εγκατάσταση των συστημάτων εισροών - εκροών σε εταιρίες και διυλιστήρια.
- Κατάργηση της υποχρέωσης που ισχύει για τις αποθήκες των εταιριών, να είναι προσβάσιμες διά θαλάσσης, σιδηροδρόμου ή να είναι συνδεδεμένες με διυλιστήριο.
- Κατάργηση της υποχρέωσης που ισχύει για τις εταιρίες εμπορίας, να διακινούν τουλάχιστον δύο είδη καυσίμων.

Για τα πρατήρια καυσίμων προβλέπεται είναι:

- Αναγραφή της τιμής και ποσότητας πώλησης στις αποδείξεις λιανικής από τον Αύγουστο του 2013 για τα πρατήρια Αθήνας - Θεσσαλονίκης, τον Σεπτέμβριο του 2013 για τις μεγάλες πόλεις και τον Μάρτιο του 2014 για τις λοιπές περιοχές. Δηλαδή, το θέμα συνδέεται με την εγκατάσταση των συστημάτων ελέγχου εισροών - εκροών που θα τοποθετηθούν στα πρατήρια στις αντίστοιχες προθεσμίες. - Κατάργηση της δυνατότητας επιβολής ελάχιστων τιμών καυσίμων.