Το πρόβλημα σε ένα δάνειο είναι ο τόκος. Αν τα δάνεια, όμως, δεν είχαν τόκο, τότε δεν θα υπήρχαν τράπεζες. Το ερώτημα είναι αν οι χώρες μπορούν να εξυπηρετήσουν τις υποχρεώσεις τους με επιτόκια της τάξης του 5%. Η απάντηση μοιάζει να είναι αρνητική. Το αμέσως επόμενο ερώτημα είναι αν το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα δεχότανε να πάρει μόνο τα κεφάλαιά του και να ξεχάσει τους τόκους. Θα προτιμούσαν να κάψουν τις μετοχές τους έξω από την Wall Street από το να έκαναν μια τόσο μεγάλη υποχώρηση. Κι όμως...
Ο χρόνος στην κλεψύδρα τελειώνει. Αν σήμερα η Ελλάδα προκαλεί στις αγορές νευρική κρίση, δεν μπορούμε να φανταστούμε τι θα συμβεί σε πιο σοβαρές περιπτώσεις. Ας μη ξεχνάμε ότι τελευταία έχει ανοίξει και η συζήτηση για το χρέος των Ηνωμένων Πολιτειών, όταν κάτι τέτοιο ήταν αδιανόητο μέχρι πριν από λίγο καιρό.
Θέλοντας και μη το θέμα του χρέους θα μπει σύντομα σε νέα φάση συζήτησης. Κι αυτό διότι είναι ένα γενικευμένο πρόβλημα. Αν επρόκειτο απλά και μόνο για μία ή δύο μικρές χώρες, τότε θα εξαντλούσαν την παροχή τεχνογνωσίας σε παραδοσιακές συνταγές, όπως κάνουν σήμερα με την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία. Ξέρουν, όμως, ότι το πρόβλημα δεν θα σταματήσει εκεί. Ότι δεν πρόκειται για έναν επικίνδυνο ιό που θα με την μέθοδο της καραντίνας θα τον περιορίσουν και θα τον εξαφανίσουν, αλλά για το πραγματικό πρόσωπο της σύγχρονης καταναλωτικής μας κοινωνίας.
Η ανάπτυξη στηρίζεται στην κατανάλωση και η κατανάλωση στο χρέος. Δανειζόμαστε επί σειρά ετών και έτσι συντηρήσαμε το σύγχρονο θαύμα της ανάπτυξης. Οι δανειολήπτες έφτασαν στα όριά τους και οι δανειστές συνειδητοποιούν ότι κινδυνεύουν τα κεφάλαιά τους. Το κυριότερο όμως είναι ότι η σύγχρονη δυτική κοινωνία βρίσκεται αντιμέτωπη με το οικοδόμημά της. Η βιομηχανία του χρήματος βρίσκεται ένα βήμα πριν από τη μεγαλύτερη κρίση στην ιστορία της και μαζί με αυτή κινδυνεύουν και οι δομές των δυτικών κοινωνιών. Οι τράπεζες είναι η ατμομηχανή των δυτικών κοινωνιών, όπως κάποτε για τις μεγάλες αποικιοκρατικές δυνάμεις ήταν οι εταιρείες που εξαντλούσαν τους φυσικούς πόρους των αποικιών.
Κάποιοι πιστεύουν ότι η κατανάλωση θα συνεχίσει να αυξάνεται στην Κίνα. Ίσως και να έχουν δίκιο. Ίσως πάλι θα πρέπει να σκεφτούν ότι η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος δανειστής των Αμερικανών και ότι ένα πιθανό πρόβλημα με τα αμερικανικά ομόλογα θα ανέτρεπε πολλά από αυτά που εμείς σήμερα θεωρούμε ως σταθερές στην προσπάθειά μας να λύσουμε την εξίσωση.
Ποια μπορεί να είναι η λύση; Ίσως ο κατακλυσμός της αγοράς με φρεσκοτυπωμένο χρήμα που θα απαξιώσει την αξία του και μαζί και τα παλιά δάνεια. Η συνταγή αυτή έχει χρησιμοποιηθεί κατά κόρον και μέχρι σήμερα έχει αποδειχτεί ότι δεν αποτελεί λύση. Το αντίθετο, ήταν η επιλογή που ενθάρρυνε τα κράτη να αυξάνουν τα χρέη τους, αφού είχαν πάντα στο μυαλό τους αυτή τη λύση ως μαξιλάρι. Στην περίπτωση της Ευρώπης μιλάμε για τα ευρω – ομόλογα, κάτι στο οποίο αντιτίθενται οι Γερμανοί και όχι άδικα.
Λύση θα μπορούσε να είναι η δημιουργία ενός νέου παγκόσμιου συστήματος οικονομικού ελέγχου με την παράλληλη υιοθέτηση ενός νέου νομίσματος. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για ένα νέο Μπρέττον Γουντς. Το ερώτημα είναι αν οι παγκόσμιοι συσχετισμοί δυνάμεων επιτρέπουν κάτι τέτοιο κι ακόμη αν το βάθεμα της κρίσης θα αναγκάσει τελικά τους πάντες να εξετάσουν αυτό το ενδεχόμενο στα σοβαρά. Είναι αυτονόητο ότι σε ένα νέο σύστημα που δεν αμφισβητεί τις δομές του παλιού τα αφεντικά θα είναι και πάλι εκείνοι που κάνουν κουμάντο και σήμερα, κάτι που δεν ξέρουμε πόσο αποδεκτό μπορεί να είναι από τους Κινέζους ή τους Ρώσους.
Κι οι δύο αυτές λύσεις στηρίζουν τη βιομηχανία του χρήματος και γι΄ αυτό έχουν περισσότερες πιθανότητες να τις δούμε να υλοποιούνται. Είναι λύσεις που δεν αμφισβητούν τα παλιά δάνεια και άρα την ισχύ των τραπεζών, τώρα και στο μέλλον.
Η επόμενη λύση, η επιβολή μηδενικών τόκων για τα παλιά δάνεια είναι η φυσική διέξοδος στα σημερινά αδιέξοδα. Το σκεπτικό είναι ότι οι δανειστές έχουν ήδη βγάλει εδώ και δεκαετίες τόσους τόκους που δεν θα πάθουν κάτι σοβαρό αν απολέσουν την προοπτική να χάσουν κάποιους τόκους και να εξασφαλίσουν έτσι τα κεφάλαιά τους και την σταθερότητα της παγκόσμιας Οικονομίας. Ταυτόχρονα, όμως, πλήττει τη βασική ιδέα που συντηρεί σήμερα την παντοδυναμία των χρηματοοικονομικών οίκων, τον τόκο. Μπορεί να μοιάζει ως λύση λογική, αλλά είναι σαν να λες σε έναν χριστιανό να αποδεχτεί για ένα διάστημα ότι ο Ιησούς δεν ήταν Θεός και άνθρωπος μαζί, αλλά μόνο άνθρωπος. Ούτε καν θα θελήσει να μπει σε αυτή την συζήτηση, διότι είναι σαν να αποδέχεται ένα μεγάλο ρήγμα στις θεμελιώδεις αρχές που στηρίζουν το σύστημα του...
*αναδημοσίευση από το capital.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για να αποφευχθούν περιπτώσεις εμφάνισης υβριστικών σχολίων ή άλλων ποινικά κολάσιμων πράξεων, όλα τα σχόλια πριν δημοσιευτούν ελέγχονται.
Παρακαλούμε μην αποστέλετε πληροφορίες άχρηστες προς τη λειτουργία του συγκεκριμένου blog.
Τα μηνύματα είναι προσωπικές απόψεις των αποστολέων και σε καμία περίπτωση δεν εκφράζουν τους δημιουργούς ή διαχειριστές της συγκεκριμένης σελίδας.