Τρίτη 10 Μαΐου 2011

Βιολογικές καλλιέργιες και αλλαγή κλίματος, αλλάζουν και τη διατροφή μας.

Ποια σχέση έχουν οι κλιματικές αλλαγές με τη διατροφή μας;
Οι πληθυσμοί στις αναπτυσσόμενες χώρες αντλούν τα προς του ζην τους από τη γεωργία και επομένως, θα είναι ιδιαίτερα τρωτοί σε οποιαδήποτε κλιματική αλλαγή. Η κλιματική αλλαγή θα ασκήσει σημαντικές επιδράσεις στην...



ασφάλεια των τροφίμων και τον υποσιτισμό. Οι αλλαγές στο παγκόσμιο κλίμα και η μεταβλητότητα θα φέρουν σημαντικές μετατοπίσεις στη παραγωγή των προϊόντων και αυτό γιατί οι θερμοκρασίες θα αυξομειωθούν όπως και οι βροχοπτώσεις. Θα συμβούν δυσανάλογα ακραία καιρικά  φαινόμενα όπως περίοδοι έντονης ξηρασίας αλλά και πλημμυρών. Σε περιοχές ηπειρωτικές ή  παράκτιες που θα  εκδηλωθούν πλημμύρες λόγω των κλιματικών αλλαγών θα  μειωθεί το διαθέσιμο έδαφος για την γεωργία, με επιπτώσεις και στην τοπική οικονομία. Οι κλιματικές αλλαγές θα έχουν επίσης επιπτώσεις και στην εδαφολογική θερμοκρασία και υγρασία.Σημαντικούς παράγοντες που καθορίζουν την ζωτικότητα των ευεργετικών οργανισμών και παρασίτων, που διαβιούν στο υπέδαφος. Οι  κλιματικές  αλλαγές  θα ασκήσουν ακόμη σφαιρικές επιδράσεις και στη γεωργία, με σημαντικές περιφερειακές παραλλαγές. Αυτές οι διαφορές θα μεταβάλουν τον προγραμματισμό μ’ αποτέλεσμα να υπάρξουν  δυσκολίες στην πρόταση γενικών στρατηγικών για τις νέες γεωργικές καλλιέργειες και τεχνολογίες. Μερικές από αυτές τις επιπτώσεις θα είχαν επίδραση σε συγκομιδές τροφίμων, που είναι ευαίσθητες στην αλλαγή του κλίματος.Στην ξηρασία ή την αυξομείωση της θερμοκρασίας και της υγρασίας.Αποτέλεσμα η μείωση και καταστροφή της παραγωγής. Οι συγκομιδές όπως για παράδειγμα το ρύζι, οι πατάτες, το καλαμπόκι, τα σιτηρά, και η σόγια έχουν συγκεκριμένες εποχές και χρονικές περιόδους βέλτιστης  αύξησης και ανάπτυξης, οι οποίες με τις κλιματικές αλλαγές μπορεί να μετατεθούν, με συνέπεια τις αλλαγές των καλλιεργητικών αναγκών.

Γιατί οι καλλιεργητές στρέφονται στα φυτά που παράγουν βιοκαύσιμα;

Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω είναι ο καλλιεργητής να σκέπτεται σοβαρά την αλλαγή του είδους σε κάποιο άλλο πιο προσοδοφόρο ή ανταγωνιστικό ή με μεγαλύτερη ζήτηση όπως τα είδη εκείνα των φυτών, που θα χρησιμοποιηθούν και ως πηγή ενέργειας.  Είναι σίγουρο όμως ότι η στροφή στις διαφορετικές συγκομιδές θα εγγυηθεί το ίδιο ή μεγαλύτερο ποσοστό κέρδους; ότι δηλαδή ένας αγρότης θα παραγάγει τη ίδια ποσότητα των τροφίμων και θα απολαμβάνει τα ίδια κέρδη;  
Οι αυξανόμενες τιμές βενζίνης, διατροφής και βιοενέργειας έχουν κάνει τα νέα βιολογικά καύσιμα, όπως η αιθανόλη και το biodiesel, μια ελκυστική εναλλακτική πηγή ενέργειας, αλλά τα βιολογικά καύσιμα προσφέρουν μόνο ένα πολύ μικρό κέρδος στην ενεργειακή αποδοτικότητα και η παραγωγή τους μειώνει ελάχιστα τις εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου(GHG). Η έρευνα είναι σε εξέλιξη ώστε να  αναπτύξει κυτταρινικά βιολογικά καύσιμα από τις χαμηλές μη φαγώσιμες αξίας συγκομιδές , όπως οι χλόες ή το ξύλο, αλλά αυτά είναι δυσκολότερο να επεξεργαστούν σήμερα απ’ ότι οι συγκομιδές αμύλου ή σακχάρων και δεν είναι σαφές ότι η παραγωγή τους θα επεκταθεί σημαντικά στο εγγύς μέλλον.

Ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις από την χωρίς σχεδιασμό,ανεξέλεγκτη καλλιέργεια ενεργειακών φυτών;
Η χρήση του ζαχαροκάλαμου ως αέριο πετροχημικής βιομηχανίας απαιτεί μεγάλες ποσότητες νερού. Η έλλειψη νερού στις αναπτυσσόμενες χώρες είναι μια αιτία της ανησυχίας για τη γεωργική παραγωγικότητα, την υγεία και την υγιεινή. Μία κακή διαχείρηση καλλιέργειας ενεργειακών φυτών θα μπορούσε να μολύνει το πόσιμο νερό, έχοντας επιπτώσεις στον άνθρωπο και την υγεία των ζώων. Οι αυξανόμενες τιμές του βιοκαυσιμού οδηγούν στην αλλαγή των καλλιεργειών ,από τροφικές σε μη ορθολογικές παραγωγές βιολογικών καυσίμων. Αυτό μπορεί να μειώσει τη διαθεσιμότητα τροφίμων και μπορεί να παραδώσει τα τρόφιμα και την παραγωγή τροφών σε εδάφη λιγότερο παραγωγικά.Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα τη μικρότερη συγκομιδή τροφών. Τι συνέπεια έχουν αυτές οι αλλαγές στις διατροφικές ανάγκες ενός πληθυσμού; Απλά θα αλλάξει και τις διατροφικές συνήθειες.Δηλαδή θα οδηγήσει τις οικογένειες στην αντικατάσταση των μικροτροφικών -πλούσιων ζωικών τροφίμων γής, οσπρίων, φρούτων και λαχανικών, σε μια μείωση του μέσου αριθμού γευμάτων και του ποσού τροφίμων που καταναλώνεται.Αποτέλεσμα θα είναι οι εξαιρετικά φτωχοί άνθρωποι να δοκιμάσουν τη μειωμένη κατανάλωση θερμίδας.
Τι θα πρέπει να γίνει ώστε και οι τροφικές καλλιέργειες να μην εξαφανιστούν αλλά και οι αγρότες να επωφεληθούν από την παραγωγή ενεργειακών φυτών;

 οι κυβερνήσεις των αναπτυσσομένων χωρών θα μπορούσαν  να καταργήσουν τους εμπορικούς περιορισμούς στις εξαγωγές βιολογικών καυσίμων
 οι κυβερνήσεις των αναπτυσσομένων χωρών και οι διεθνείς οργανισμοί όπως το FAO και οι διεθνείς χρηματοδοτικοί οργανισμοί πρέπει επίσης να παρέχουν την οικονομική και τεχνική βοήθεια για  βιώσιμα προγράμματα βιολογικών καυσίμων στις αναπτυσσόμενες χώρες 
 οι κυβερνήσεις των αναπτυσσομένων χωρών πρέπει να διευθύνουν τις αξιολογήσεις του αντίκτυπου ασφάλειας και διατροφής τροφίμων πρίν την προώθηση αναπτυξιακών έργων για την δημιουργία βιολογικών καυσίμων. 
 οι κυβερνητικές πολιτικές των αναπτυσσομένων χωρών πρέπει να παράσχουν ευκαιρίες στους μικροκτηματίες, συμπεριλαμβανομένων των αγροτών γυναικών, να συμμετέχουν στην παραγωγή βιολογικών καυσίμων
 οι πολιτικές πρέπει να ευνοήσουν την παραγωγή των συγκομιδών βιολογικών καυσίμων με περιβαλλοντικό σχεδιασμό που μπορεί να συμβάλει στις στρατηγικές προσαρμογής και μετριασμού της αλλαγής του κλίματος.  

Το κείμενο είναι το Γρηγόρη Βάρα,επίκουρου καθηγητή ανθοκομίας στο ΤΕΙ Ηπείρου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Για να αποφευχθούν περιπτώσεις εμφάνισης υβριστικών σχολίων ή άλλων ποινικά κολάσιμων πράξεων, όλα τα σχόλια πριν δημοσιευτούν ελέγχονται.

Παρακαλούμε μην αποστέλετε πληροφορίες άχρηστες προς τη λειτουργία του συγκεκριμένου blog.

Τα μηνύματα είναι προσωπικές απόψεις των αποστολέων και σε καμία περίπτωση δεν εκφράζουν τους δημιουργούς ή διαχειριστές της συγκεκριμένης σελίδας.