ΟΣΜΗ ΣΚΑΝΔΑΛΟΥ: Χοντρές μπίζνες με τις τουαλέτες!

«Οσμή» σκανδάλου αποπνέουν οι χημικές τουαλέτες που «κοσμούν» τις 192 λαϊκές αγορές της Αθήνας και του Πειραιά.
Πόρισμα των Επιθεωρητών Δημόσιας Διοίκησης αποκαλύπτει ότι στη χώρα όπου κόβονται μονίμως μισθοί και συντάξεις....

 φορείς του δημοσίου –οι οποίοι τελούν  διαρκώς υπό κατάργηση μάλιστα!- δεν είναι άξιοι εδώ και τρία χρόνια για να διεξαγάγουν καν έναν μειοδοτικό διαγωνισμό, για να μειώσουν τις δαπάνες τους.

Σαν να μη συμβαίνει τίποτε στη χώρα και ενώ (υποτίθεται πως) κυβέρνηση, Τρόικα και πολιτικά κόμματα «ψάχνουν” -αλλά δεν βρίσκουν- από πού να κόψουν «περιττές» κρατικές δαπάνες, προκειμένου να μη «σφαγιαστούν» ξανά μισθοί και συντάξεις, το «ευρύ» ελληνικό δημόσιο αποδεικνύεται ανίκανο να οργανώσει έναν απλό μειοδοτικό διαγωνισμό  για να γλιτώσει λεφτά. Έτσι ο Οργανισμός Λαϊκών Αγορών Αθηνών – Πειραιώς (ΟΛΑΑΠ) συνεχίζει να πληρώνει σε τιμές του 2009 και με απευθείας ανάθεση, τουλάχιστον 700.000 ευρώ το χρόνο (πάνω από 2 εκατ. ευρώ στην τριετία) για να ενοικιάζει (δεν είναι καν δικές του) 145 χημικές τουαλέτες που εγκαθίστανται στις 192 λαϊκές αγορές της πρωτεύουσας κάθε εβδομάδα (από Δευτέρα έως Σάββατο).

Προσπερνώντας το μείζον ζήτημα για το εάν και κατά πόσον τελικώς αυτές οι χημικές τουαλέτες χρησιμοποιούνται πράγματι –η ύπαρξή τους επιβάλλεται βεβαίως από το νόμο αν και οι περισσότεροι από τους 18.000 παραγωγούς και λιανέμπορους των λαϊκών αγορών προτιμούν τις πιλοτές των γύρω πολυκατοικιών για να καλύψουν τις ανάγκες τους- το πόρισμα των ελεγκτών δείχνει την ασυγχώρητη ελαφρότητα ή και τις σκοπιμότητες με τις οποίες λειτουργούν συχνά οι περίφημοι «φορείς του δημοσίου» που προσφέρουν δημόσια αγαθά και υπηρεσίες.



Τι αποκάλυψε ο έλεγχος

Η έρευνα στον ΟΛΑΑΠ ζητήθηκε από τον πρώην Αναπληρωτή Υπουργό Ανάπτυξης Ανταγωνιστικότητος και Ναυτιλίας κ. Σωκράτη Ξυνίδη τον Νοέμβριο το 2011 για να διερευνηθεί γιατί καθυστερεί διαρκώς η προκήρυξη νέου διαγωνισμού για την προμήθεια των χημικών WC, αλλά ανανεώνεται διαρκώς με απευθείας ανάθεση η παλαιά σύμβαση με τον ιδιώτη που έχει αναλάβει το έργο αυτό από το 2008.

Η «ευαισθησία» το υπουργείου δεν εξηγείται όμως εύκολα από τους εύλογους σκοπούς της εξοικονόμησης δαπανών (ο ΟΛΑΑΠ είναι ΝΠΔΔ που εποπτεύεται από το υπ. Ανάπτυξης αλλά είναι αυτοχρηματοδοτούμενο και θεωρείται  πως δεν επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό). Περισσότερο ίσως φαίνεται πως ένοιαξε την πολιτική ηγεσία το «ξεκάρφωμα» για τις φήμες που κυκλοφορούσαν τότε και χρέωναν λόγω την κωλυσιεργία για τη διενέργεια διαγωνισμού από τον ΟΛΑΑΠ σε «άνωθεν εντολές» που εφέρετο να δίνει ο τότε υπουργός Ανάπτυξης κύριος Μιχάλης Χρυσοχοϊδης, προκειμένου να μη τύχει και χάσει τη συγκεκριμένη «δουλειά» ο παλαιός ανάδοχος, ωσάν να πρόκειται για «ευνοούμενο του συστήματος» του υπουργείου.

Διερευνώντας την υπόθεση, όπως μπορεί να αντιληφθεί κανείς διαβάζοντας το πόρισμα που αποκαλύπτουν οι Exelixeis, οι ελεγκτές «τραβούσαν τα μαλλιά τους» με τις διάφορες απίθανες δικαιολογίες και τις τραγελαφικές καταστάσεις που άκουγαν και έβλεπαν. Αν επισκεφτεί κάποιος την ιστοσελίδα του Οργανισμού Λαϊκών Αγορών (www.olaap.gr/default.asp?pid=24&ci=1) μπορεί να διαπιστώσει πως η προμήθεια και τοποθέτηση των WC έχει εξελιχθεί σε σήριαλ και μοιάζει να απασχολεί όσο τίποτε άλλο έναν Οργανισμό στον οποίο μετέχουν 18.000 παραγωγοί και πωλητές λαϊκών αγορών, και ο οποίος διαδραματίζει  καθοριστικό  ρόλο για το πορτοφόλι, τη διατροφή και την υγεία εκατομμυρίων Ελλήνων πολιτών.

 Ξέχασαν να διαγράψουν ένα «δεν»

Το ιστορικό της τουλάχιστον «ευτράπελης» αυτής υπόθεσης έχει ως εξής, σύμφωνα με τους επιθεωρητές που ζήτησαν εξηγήσεις από τους εμπλεκόμενους:

- Κάθε χρόνο ο ΟΛΑΑΠ κάνει διαγωνισμό για προμήθεια φορητών τουαλετών για 12 μήνες

- Για το 2009 χρειάστηκε να περάσουν 9 μήνες για να εγκρίνει τη δαπάνη το ΔΣ του ΟΛΑΑΠ και 7 μήνες για να ετοιμαστεί το σχέδιο διακήρυξης που θα δινόταν στη δημοσιότητα. Το έργο ανέλαβε ιδιώτης που μειοδότησε ζητώντας 799.680,00 ευρώ (με ΦΠΑ 19% ακόμα τότε). Στη σύμβαση το ΔΣ είχε βάλει και option να μπορεί να παρατείνει μονομερώς την σύμβαση όσο θέλει για μέχρι ακόμα 12 μήνες μετά την λήξη της, με το κατ΄ αναλογία ίδιο αντίτιμο.

- Για το 2010, τρεις μήνες πριν λήξει παλαιά σύμβαση, ξεκινά η διαδικασία έγκρισης του κονδυλίου από το ΔΣ (παρότι ήταν γνωστό πως την προηγούμενη χρονιά χρειάστηκε να περάσουν 9 μήνες για να ολοκληρωθεί η έγκριση). Δύο μήνες πριν την λήξη της σύμβασης άρχισε να ετοιμάζεται η νέα διακήρυξη από τις υπηρεσίες, αλλά ο Πρόεδρος και το ΔΣ του ΟΛΑΑΠ «απλοποίησαν» τα πράγματα δίνοντας απλώς εντολή να είναι όμοια με την αντίστοιχη περσινή που έληγε.

- Δύο εβδομάδες μέρες πριν τη διενέργεια του διαγωνισμού του 2010 συγκροτήθηκαν οι σχετικές επιτροπές διενέργειας του διαγωνισμού, αξιολόγησης των προσφορών, ενστάσεων κλπ.

- Τελευταία στιγμή μια άλλη υποψήφια εταιρία υπέβαλε ένσταση γιατί στους όρους αναφερόταν πως οι τουαλέτες απαιτείται να έχουν ISO 9000 και ISO 14000. Υποστήριζε πως μπαίνουν εμπόδια χωρίς λόγο αφού τα κριτήρια αυτά τα καλύπτει  από το 2008 το ISO 9001. Η επιτροπή ενστάσεων έκανε δεκτή αυτήν την επί μέρους ένσταση, αλλά το ΔΣ έκρινε πως πρέπει  να ματαιώσει όλο το διαγωνισμό και να επαναπροκηρύξει νέο, για να αλλάξουν οι   όροι αυτοί.

- Για να ετοιμαστεί η νέα προκήρυξη χρειάστηκε να περάσουν 4 μήνες. Ο αρμόδιος υπάλληλος των Οικονομικών Υπηρεσιών που θα την ετοίμαζε, δικαιολογήθηκε στους ελεγκτές πως ήταν νέος και άπειρος (είχε προσληφθεί στο δημόσιο μόλις το 2008). Για αυτό περίμενε διευκρινίσεις απευθείας από τον Πρόεδρο («χήρευε» τότε η θέση προϊσταμένου στο τμήμα του). Τους δόθηκαν 4 μήνες μετά την απόφαση για αναμόρφωση της αρχικής διακήρυξης.

Από πλευράς του ο Πρόεδρος τα έριξε σε «προσκόμματα και αδράνεια της Υπηρεσίας». Οι ελεγκτές πάντως λένε στην έκθεσή τους πως δεν απαιτείτο να αλλάξει ολόκληρη η διακήρυξη, άρα το σχέδιο έπρεπε να είναι έτοιμο άμεσα και όχι μετά από 4 μήνες εσωτερικής επικοινωνίας και διαλόγων.

- Ένα μήνα μετά από αυτά (και ενώ μπήκε πια το 2011, τέσσερις μήνες αφού πια είχε λήξει η σύμβαση του 2009 και αυτή παρατεινόταν ήδη διαρκώς με τους ίδιους αρχικούς όρους και για το 2010) ετοιμάστηκε επιτέλους νέα διακήρυξη από την Υπηρεσία. Σε τι διέφεραν η παλαιά και η νέα σύμβαση; Σε δύο σημεία: το πρώτο (ναι, σωστά μαντέψατε) ήταν ότι εκεί που έγραφε «ISO 9000», μπήκε «ISO 9001:2008».

- Το δεύτερο όμως; Ότι ενώ στην αρχική διακήρυξη αναφερόταν πως «επί ποινή αποκλεισμού» οι προσφερόμενες τουαλέτες «δεν θα πρέπει να είναι κατασκευής παλαιότερης των δύο ετών», τώρα αναγραφόταν «δεν θα πρέπει να είναι κατασκευής του 2011». Άρα δηλαδή μπορούσε να ήταν και δεκαετίας! Ανακάλυψαν όμως πως επρόκειτο για … ανθρώπινο λάθος. Αντί δηλαδή μέσα στους 4-5 μήνες που πέρασαν ο αρμόδιος υπάλληλος Οικονομικής Διοίκησης να ξαναγράψει όλη την διακήρυξη από την αρχή με τις διορθώσεις –προφανώς θα προλάβαινε αν και δεν χρειαζόταν- ισχυρίστηκε πως έκατσε και έκανε τις αλλαγές στον υπολογιστή, κάνοντας «copy paste» την παλιά διακήρυξη. Όταν έσβησε το «δεν θα πρέπει να είναι κατασκευής παλαιότερης των δύο ετών», εκ παραδρομής ξέχασε να σβήσει και το «δεν» στην αρχή της φράσης. Το «δεν» έμεινε στο κείμενο και «κόλλησε» με τη φράση που προστέθηκε «θα πρέπει να είναι κατασκευής του 2011». Απορίες πάντως προκαλεί ποιος εμπνεύστηκε και γιατί να αλλάξει τη διατύπωση αυτή και να απαιτείται τα WC «να είναι κατασκευής το 2011», ενώ το 2011 μόλις είχε μπει και η προηγούμενη διακήρυξη επέτρεπε να είναι διετίας –και χωρίς να έχει γίνει δεκτή ένσταση για θέματα «παλαιότητος».



- Και ενώ είναι «όλα έτοιμα», κάποιοι μέσα στον ΟΛΑΑΠ αρχίζουν να εγείρουν θέματα εγκυρότητας των διαδικασιών –υπονοώντας ίσως «μαγειρέματα»- για τις καθυστερήσεις. Τότε το ΔΣ, αντί να προχωρήσει τις διαγωνιστικές διαδικασίες, μπαίνει σε μια ιστορία να ζητήσει «πλήρη νομική αιτιολογία» για τις αλλαγές και τις ανατροπές των όρων και των διαδικασιών του διαγωνισμού. Κατά την άποψη των επιθεωρητών, οι εξηγήσεις της Υπηρεσίας ήταν επαρκείς και δεν δικαιολογούσαν τη σχολαστικότητα του ΔΣ, η οποία οδηγούσε κι σε νέα αναβολή τις εγκρίσεις και τις διαδικασίες που απαιτούνταν.

Για να μη τα «πολυλέμε», μέχρι τα Χριστούγεννα του 2011 δεν έγινε ο διαγωνισμός. Οι μονομερείς παρατάσεις της σύμβασης του 2009 εξάντλησαν το 12μηνο και άρχισαν οι απευθείας αναθέσεις στον ιδιώτη ανάδοχο.


Αξίζει να σημειωθεί πάντως πως όσο καιρό συνέβαιναν όλα αυτά, η κυβέρνηση σχεδίαζε -αλλά ακόμα δεν έγινε- βάσει Μνημονίου, την κατάργηση του ΟΛΑΑΠ και του ΔΣ του, καθώς το «έργο» του θα πρέπει να το αναλάβουν οι Νομαρχίες.

Και «το κερασάκι στην τούρτα»: οι έμποροι και πωλητές λαϊκών αγορών να απειλούν διαρκώς και εφέτος με απεργίες, όχι όμως επειδή διαμαρτύρονται για την επιβολή των ταμειακών μηχανών όπως συνέβη προ διετίας, αλλά επειδή ο ΟΛΑΑΠ, όπως λένε, δεν έχει λύσει ακόμα το πρόβλημα με τις χημικές τουαλέτες! Επίσης αντιδρούν και στην κατάργηση του ΟΛΑΑΠ, όπως επιβάλλει το Μνημόνιο.

πηγή: exelixeis.gr