Ποιους και πως θα ελέγξει η εφορία

Με τις πρώτες καίριες αποφάσεις, για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, απαντά η κυβέρνηση στις σφοδρές επικρίσεις που δέχεται η χώρα μας από την Ε.Ε. και τους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς ότι δεν έχει πράξει έως τώρα τα δέοντα για την πάταξη του φαινομένου…



το οποίο στοιχίζει δεκάδες δισ. ευρώ το χρόνο στον κρατικό κορβανά και προκαλεί άδικες φορολογικές επιβαρύνσεις σε μισθωτούς και συνταξιούχους.

Ο ελεγκτικός μηχανισμός του υπουργείου Οικονομικών δεν θα αναλώνεται πλέον σε αναποτελεσματικούς φορολογικούς ελέγχους, αλλά σε στοχευμένους, βάζοντας στο «κάδρο» κλάδους, φυσικά και νομικά πρόσωπα τα οποία φοροδιαφεύγουν συστηματικά. Οι εν λόγω φορολογούμενοι θα βρεθούν «φακελωμένοι» με όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία και όλες τις δαπάνες που πραγματοποιούν, προκειμένου να εντοπίζεται το πραγματικό φορολογητέο εισόδημα.

Με βάση το σχετικό πλαίσιο διατάξεων, θα χρησιμοποιείται η μέθοδος της αρχής των αναλογιών, όπου θα λαμβάνεται υπόψη η διαφορά κόστους- λιανικής τιμής για τους επιτηδευματίες, η ανάλυση της ρευστότητας του φορολογούμενου, η μέθοδος της καθαρής θέσης του φορολογούμενου, όπου θα συγκρίνονται όλα τα έσοδα σε σχέση με τις δαπάνες, η σχέση της τιμής πώλησης προς το συνολικό όγκο κύκλου εργασιών, το ύψος των τραπεζικών καταθέσεων και των δαπανών σε μετρητά. Το νέο πλαίσιο αφορά σε όλα τα φυσικά πρόσωπα- άρα και στους μισθωτούς- και τις επιχειρήσεις και θα εφαρμοστεί σε όλες τις εκκρεμείς χρήσεις.

Ποιοι θα ελεγχθούν

Η μεγάλη «επιχείρηση» αρχίζει με πάνω από 10.000 δειγματοληπτικούς ελέγχους σε υποθέσεις που κινδυνεύουν με παραγραφή. Τα ελεγκτικά κέντρα του υπουργείου Οικονομικών έχουν λάβει ήδη εντολές για τους ελέγχους αυτούς από το Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων, Χάρη Θεοχάρη.

«Οδηγό» για τους ελέγχους θα αποτελέσει το αποκαλούμενο προφίλ φυσικών και νομικών προσώπων, που έχει σχηματιστεί με βάση συγκεκριμένα κριτήρια (risk analysis).

Για την επιλογή των υποθέσεων προς έλεγχο θα συνεκτιμάται εφεξής το ύψος των επιστροφών φόρου, το μέγεθος της επιχείρησης, το φορολογικό παρελθόν (παραβάσεις), η τήρηση των φορολογικών υποχρεώσεων (υποβολή δηλώσεων, πληρωμές φόρου), τυχόν ανείσπρακτες ή ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Οι φοροελεγκτές θα λαμβάνουν υπόψη τους, για κάθε φορολογούμενο που θα ελέγχουν, στοιχεία που αφορούν:

- τις δαπάνες για την πληρωμή λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, ύδρευσης και τηλεφώνων,

- τις δαπάνες για την εξόφληση δόσεων δανείων

- τα έξοδα που πραγματοποιούνται, με την καταβολή μετρητών ή μέσω πιστωτικών καρτών,

- λοιπά έξοδα διαβίωσης, όπως δαπάνες για ταξίδια, επισκευή και συντήρηση ακινήτων, οχημάτων, κ.λπ.

- το ύψος των καταθέσεων στις τράπεζες.

Επιπλέον, στο στόχαστρο των ελεγκτών μπαίνουν εφεξής, οι αμοιβές σε είδος, επιταγές, υποθήκες, ασφάλειες, όλα τα διαθέσιμα οχήματα, ο εξοπλισμός της επιχείρησης, ακίνητα, προσωπικά είδη, δωρεές, ομόλογα, κ.ά.

Όλα αυτά τα περιουσιακά στοιχεία θα αντιπαραβάλλονται με τις δαπάνες διαβίωσης, τις πληρωμές φόρων, τις επιστροφές φόρων, ασφάλειες ζωής, τις ενδεχόμενες απώλειες από τη πώληση προσωπικών ειδών, κληρονομιές, δωρεές, ειδικά κοινωνικά επιδόματα, κ.α.

Εκτός των κριτηρίων για τους στοχευμένους ελέγχους, θα διενεργηθούν και δειγματοληπτικοί έλεγχοι σε ποσοστό 20% αλλά και πάλι όχι στα τυφλά, καθώς θα χρησιμοποιηθούν εν γένει επιβαρυντικά στοιχεία για τους φορολογούμενους.

Κάθε ελεγκτής από τους περίπου 1.500 που διαθέτουν οι Μονάδες, θα αναλάβει 5 υποθέσεις στοχευμένων ελέγχων καθώς και μία υπόθεση με βάση το δείγμα που θα ορίσουν οι προϊστάμενοι της κάθε υπηρεσίας. Επιπλέον, το Κέντρο Ελέγχου Φορολογούμενων Μεγάλου Πλούτου αναλαμβάνει και τις 1.700 υποθέσεις που είχαν ανατεθεί στο ΔΕΚ Αθηνών, οι οποίες, σύμφωνα με πληροφορίες, αφορούν κυρίως υποθέσεις υποκρυπτόμενης επιχειρηματικής δραστηριότητας.

Στο μικροσκόπιο θα μπουν και όσες επιχειρήσεις είχαν αξιοποιήσει παλαιότερο νόμο, σχηματίζοντας αφορολόγητο αποθεματικό για τις χρήσεις 2004 και 2005. H διαδικασία αυτή είχε χαρακτηριστεί εκ των υστέρων από τη Κομισιόν ως παράνομη κρατική ενίσχυση, με αποτέλεσμα να ξεκινήσει από το 2012 διαδικασία ανάκτησης αυτών των φορολογικών απαλλαγών και μάλιστα εντόκως.

Φυλακή για τους μεγάλους…

Εκτός ρυθμίσεων μένουν οι μεγάλοι φοροφυγάδες, οι οποίοι θα κινδυνεύουν να βρεθούν και στη φυλακή αν δεν πληρώνουν τις οφειλές τους προς το Δημόσιο.

Νομοσχέδιο που επεξεργάζονται τα συναρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Δικαιοσύνης, δεν θα δίνει τη δυνατότητα αναστολής ή εξαγοράς της ποινή τους, στις περιπτώσεις που συλλαμβάνονται για μεγάλη φοροδιαφυγή (π.χ. άνω των 200.000 ευρώ).

Κατά την σύλληψη τους θα καλούνται να πληρώσουν ένα ποσό έναντι, για να παραμείνουν εκτός φυλακής μέχρι την δίκη και εφόσον καταδικαστούν, θα πρέπει να εξοφλήσουν πρόστιμα και χρέη προς το Δημόσιο.

Βάσει της ισχύουσας νομοθεσίας, όταν συλλαμβάνεται ένας πολίτης για φοροδιαφυγή, του απαγγέλλονται κατηγορίες, αλλά ώσπου να δικαστεί από τα αρμόδια δικαστήρια προστατεύεται από το νόμο εφόσον μπει σε κάποια ρύθμιση οφειλών. Είναι γνωστό επίσης η εκδίκαση τέτοιων υποθέσεων μπορεί να απαιτήσει πάνω από τρία χρόνια, μέχρι να τελεσιδικήσουν, με αποτέλεσμα στο μεσοδιάστημα ο φοροφυγάς να μην έχει κανέναν λόγο πια να αποπληρώσει φόρους και πρόστιμα. Και όσο ο οφειλέτης πληρώνει τις δόσεις της ρύθμισης, γλιτώνει την φυλακή και την κατάσχεση της περιουσία τους

Τώρα η κυβέρνηση σχεδιάζει ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο δίωξης, ανάλογο με αυτό που ισχύει στις ΗΠΑ, αλλά και σε ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες. Ο φοροφυγάς που συλλαμβάνεται με υψηλά χρέη θα υποχρεώνεται να πληρώσει, άμεσα, κάποιο σημαντικό έναντι των οφειλών του. Εφόσον αρνείται αυτόν τον διακανονισμό, θα οδηγείται αμέσως στη φυλακή και θα παραμένει εκεί ώσπου να δικαστεί. Μετά τη δίκη και την καταδίκη του θα καταβάλλει τα συνολικά πρόστιμα και τις προσαυξήσεις που θα του επιδικάζονται και προβλέπει ο νόμος. Εφόσον ο φορολογουμένους καταδικαστεί δεν θα έχει τη δυνατότητα να αναστείλει, μέσω έφεσης την ποινή που του επέβαλε το δικαστήριο.

Με το νέο σύστημα το Δημόσιο θα έχει τη δυνατότητα της δέσμευσης όλων των περιουσιακών στοιχείων των φορολογουμένων, με το που διαπιστωθεί η παράβαση. Τα περιουσιακά στοιχεία θα επιστρέφονται μόνο μετά από ενδεχόμενη δικαίωσή τους.

Οι συγκεκριμένοι παραβάτες δεν μπορούν να προχωρούν σε διοικητικού συμβιβασμού προστίμων (καταβολή του 50% του προστίμου και προσφυγή στα φορολογικά δικαστήρια) ενώ δεν θα μπορούν να κάνουν χρήση των πάσης φύσεως ευνοϊκών κινήτρων όπως οι δόσεις, η μείωση προστίμων και προσαυξήσεων κ.λπ.

Τα ληξιπρόθεσμα…

Εντωμεταξύ, στα 15 ευρώ αναμένεται να καθοριστεί το ελάχιστο ποσό κάθε μηνιαίας δόσης που θα καταβάλουν όσοι έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς της εφορία, ενώ ο ανώτατος αριθμός των δόσεων για τους μικρο-οφειλέτες (με χρέη έως 5.000 ευρώ), δεν θα ξεπερνά τις 100.

Εντός των ημερών το υπουργείο Οικονομικών θα κοινοποιήσει τις εγκυκλίους, με τις οποίες θα ενεργοποιηθεί η ρύθμιση για την τμηματική καταβολή των οφειλών προς το Δημόσιο, οι οποίες κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μέχρι 31-12-2012.

Μεταξύ των άλλων τα χρέη θα ρυθμίζονται έως και σε 48 ισόποσες μηνιαίες δόσεις με τις παρακάτω προϋποθέσεις:

- με απαλλαγή από τις προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής κατά 50%, εφόσον η οφειλή εξοφληθεί εφάπαξ έως και τις 30-6-2013

- με απαλλαγή από το 40% των προσαυξήσεων, εφόσον η οφειλή εξοφληθεί έως και τις 30-6-2014,

- με απαλλαγή από το 35% των προσαυξήσεων, εφόσον η οφειλή εξοφληθεί έως και τις 30-6-2015,

- με απαλλαγή από το 30% των προσαυξήσεων, εφόσον η οφειλή εξοφληθεί έως και τις 30-6-2016,

- με απαλλαγή από το 25% των προσαυξήσεων, εφόσον η οφειλή εξοφληθεί έως και τις 30-6-2017.

Κατ’ εξαίρεση, τα φυσικά πρόσωπα μη επιτηδευματίες οι οποίοι αδυνατούν να ανταποκριθούν σε πρόγραμμα δόσεων της παραπάνω ρύθμισης θα έχουν την δυνατότητα να εξοφλήσουν τις ληξιπρόθεσμες έως 31-12-2012 οφειλές τους προς το Δημόσιο, σε περισσότερες από 48 μηνιαίες δόσεις.