Καταργείται το λιμενικό... έρχεται η ακτοφυλακή

Ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη κ. Χρήστος Παπουτσής, παρουσίασε σήμερα, Τετάρτη 29 Δεκεμβρίου, στο Υπουργικό Συμβούλιο για δεύτερη ανάγνωση, το Σχέδιο Νόμου "Σύσταση Αρχηγείου Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής"...

 

Η νομοθετική αυτή πρωτοβουλία περιλαμβάνει κατά κύριο λόγο τα εξής:

Με το άρθρο 1 μετονομάζεται το Λιμενικό Σώμα σε Λιμενικό Σώμα- Ελληνική Ακτοφυλακή και καθορίζεται η επίσημη Διεθνής ονομασία του ως Hellenic Coast Guard στο εξωτερικό.

Με το άρθρο 2 καθορίζεται η αποστολή του Λιμενικού Σώματος- Ελληνικής Ακτοφυλακής, στο πλαίσιο της οποίας περιλαμβάνονται, ιδίως, η δίωξη του εγκλήματος και η προστασία των ατομικών και συλλογικών δικαιωμάτων των πολιτών, η διαφύλαξη των θαλασσίων συνόρων της χώρας, ο έλεγχος εφαρμογής των όρων ασφαλούς ναυσιπλοΐας, η προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, η προστασία της ανθρώπινης ζωής και περιουσίας στο θαλάσσιο χώρο ευθύνης της χώρας και η εξασφάλιση της ομαλούς λειτουργίας των εμπορικών πλοίων.

Η αποστολή του Λιμενικού Σώματος- Ελληνικής Ακτοφυλακής είναι στενά συνδεδεμένη με άσκηση δημόσιας εξουσίας, που έχει ως αντικείμενο, αφενός μεν τη προστασία των θεσμών και της έννομης τάξης στη θάλασσα αφετέρου η εξουσία της επεκτείνεται επί παντός υπό ελληνική σημαία πλοίου όπου κι αν αυτό βρίσκεται, στα υπό ξένη σημαία πλοία εφόσον διαπλέουν ελληνικά χωρικά ύδατα ή βρίσκονται εντός των ελληνικών λιμένων, καθώς βεβαίως και όλους τους ελληνικούς λιμένες και εγκαταστάσεις αυτών, καθώς και σε εγκαταστάσεις ναυτικού ενδιαφέροντος (π.χ. ναυπηγεία κλπ.).

Με το άρθρο 3 καθορίζεται η τοπική αρμοδιότητα του Λιμενικού Σώματος- Ελληνικής Ακτοφυλακής, η οποία περιλαμβάνει το θαλάσσιο χώρο, τους λιμένες και τη χερσαία ζώνη αυτών, τα πλοία και τα πάσης φύσεως πλωτά ναυπηγήματα, καθώς και τους λοιπούς χερσαίους, παράκτιους και θαλάσσιους χώρους.

Στο άρθρο 4 ορίζεται ότι το Λιμενικό Σώμα- Ελληνική Ακτοφυλακή αποτελεί ένοπλο Σώμα ασφαλείας, στρατιωτικώς οργανωμένο, λειτουργεί με τους οργανικούς και ασφαλιστικούς νόμους που ισχύουν στο Λιμενικό Σώμα, εφοδιάζεται με τα αναγκαία μέσα και εξοπλισμό, χρησιμοποιεί επιστημονικές και τεχνικές μεθόδους διερεύνησης των εγκλημάτων, συνεργάζεται με αντίστοιχες Αρχές, Υπηρεσίες και Φορείς του εσωτερικού ή άλλων χωρών και συμμετέχει στα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή Διεθνών Οργανισμών και Φορέων στο πλαίσιο της αποστολής της.

Τα επιχειρησιακά μέσα του Λιμενικού Σώματος- Ελληνικής Ακτοφυλακής, ουσιαστικά αποτελούν στρατιωτικά συντεταγμένο σχηματισμό και επιχειρούν όχι μόνον εντός χωρικών υδάτων αλλά και σε διεθνείς αποστολές και ύδατα, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις και τις διεθνείς συμβάσεις, ενώ μεταξύ άλλων, συμμετέχουν στην πολεμική και επιχειρησιακή σχεδίαση των Ενόπλων Δυνάμεων.

Το ένστολο προσωπικό του Λιμενικού Σώματος- Ελληνικής Ακτοφυλακής έχει την ιδιότητα του στρατιωτικού, σύμφωνα με τον Στρατιωτικό Ποινικό Κώδικα και τις λοιπές ισχύουσες συναφείς διατάξεις και φέρει κατά την άσκηση των καθηκόντων του κατάλληλο οπλισμό, εφόδια και μέσα, για τη χρήση των οποίων υπόκειται σε κατάλληλη εκπαίδευση.

Με το άρθρο 5 προβλέπεται η λειτουργία στο Αρχηγείο του Λιμενικού Σώματος- Ελληνικής Ακτοφυλακής του Ενιαίου Κέντρου Συντονισμού, Έρευνας και Διάσωσης (Ε.Κ.Σ.Ε.Δ.) και του Κέντρου Επιχειρήσεων (Κ.ΕΠΙΧ.), τα οποία υπάγονται απευθείας στον Αρχηγό του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής και υποστηρίζονται διοικητικά και λειτουργικά από τους καθ’ ύλην αρμόδιους Κλάδους.

Με το άρθρο 6 συνιστάται Αρχηγείο Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής , ως ανώτατη επιτελική Υπηρεσία, με την οποία ο Αρχηγός ασκεί τη διοίκηση του Σώματος.

Με την απολύτως αναγκαία αυτή ρύθμιση εξασφαλίζεται η αυτόνομη επιχειρησιακή δράση Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής , δεδομένου ότι ο χαρακτήρας της ως ένοπλου στρατιωτικού Σώματος και η ιδιαιτερότητα και η «ευαισθησία» της αποστολής της επιβάλλουν υψηλά επίπεδα συνοχής, ενιαία κατεύθυνση και συνεχή εποπτεία συντονισμό και έλεγχο.

Με τη ρύθμιση αυτή γίνονται απολύτως διακριτοί, προς όφελος του ευρύτερου κοινωνικού και δημόσιου συμφέροντος, οι ρόλοι της πολιτικής και της στρατιωτικής ηγεσίας του Σώματος.

Με το άρθρο 8 θεσπίζεται Συμβούλιο Επιτελικού Σχεδιασμού και Διαχείρισης Κρίσεων. Έτσι εξασφαλίζεται η αμεσότητα αντίδρασης και η αποτελεσματικότητα στο χειρισμό κρίσιμων.

Με το άρθρο 9 προβλέπεται η υπαγωγή των υφιστάμενων, βάσει των διατάξεων του ν. 3079/2002, οργανικών θέσεων του στρατιωτικού προσωπικού του Λιμενικού Σώματος στο Λιμενικό Σώμα-Ελληνική Ακτοφυλακή , κατά βαθμό, θέση και ειδικότητα. Εξασφαλίζεται έτσι η αξιοποίηση της τεχνικής και επιστημονικής επάρκειας έμπειρων στελεχών, τα οποία απαλλαγμένα από αμιγώς διοικητικού χαρακτήρα αρμοδιότητες θα είναι σε θέση να ανταποκριθούν αποτελεσματικότερα στην εκπλήρωση της αποστολής τους. Περαιτέρω παρέχεται η δυνατότητα, να ενισχύονται συγκεκριμένες Διευθύνσεις και Υπηρεσίες του Υπουργείου Θαλασσίων Υποθέσεων, Νήσων και Αλιείας με στρατιωτικό προσωπικό του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής , προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση στο νέο καθεστώς. Η ενίσχυση αυτή υλοποιείται με το καθεστώς των αποσπάσεων κατά παρέκκλιση των ήδη ισχυουσών χρονικών περιορισμών , που δεν μπορεί να υπερβαίνει τη διετία.

Με το άρθρο 10 προβλέπονται οι βαθμοί Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής σε επίπεδο Αξιωματικών και συνδυάζονται με τις υπάρχουσες θέσεις εργασίας σε επίπεδο άσκησης εξουσίας. Για πρώτη φορά θεσμοθετείται η θέση του Επιτελάρχη, ως γενικού συντονιστή όλων των Κλάδων, αντικαθιστώντας την θέση του β΄ Υπαρχηγού, προκειμένου να επιτευχθεί πληρέστερος συντονισμός όλων των Υπηρεσιών, ως κάθετη μορφή διοίκησης.

Με το άρθρο 11 ρυθμίζονται θέματα προϋπολογισμού του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής , μέσω του ειδικού προς τούτο Φορέα « Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής » και καθορίζονται οι δαπάνες για τις οποίες εγκρίνονται σχετικές πιστώσεις. Περαιτέρω, παρέχεται η δυνατότητα εγγραφής στον προϋπολογισμό πρόσθετων δαπανών που είναι αναγκαίες για την εύρυθμη λειτουργία των Υπηρεσιών του Σώματος.

Με το άρθρο 12 Διευκρινίζεται ότι δεν θίγονται θέματα ασφάλισης του προσωπικού του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής που ήδη υπηρετεί ή θα προσλαμβάνεται. Το προσωπικό αυτό εξακολουθεί να ασφαλίζεται στους φορείς ασφάλισης στους οποίους ασφαλιζόταν πριν από την μετονομασία, ενώ στους ίδιους φορείς ασφαλίζεται και το προσωπικό που εισέρχεται ή προσλαμβάνεται στο Λιμενικό Σώμα-Ελληνική Ακτοφυλακή μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου. Επίσης, με ρύθμιση του άρθρου αυτού ορίζεται ότι οι πόροι που προβλέπονται από την ισχύουσα νομοθεσία για τους κύριους και επικουρικούς φορείς ασφάλισης του προσωπικού της προηγουμένης παραγράφου διατηρούνται. Με αυτήν την πρόβλεψη κατοχυρώνονται οριστικά και αμετάκλητα όλα τα ασφαλιστικά δικαιώματα του προσωπικού του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής , καθώς επίσης και το καθεστώς εισροής πόρων προς τα Ταμεία, τόσο τα κύρια, όσο και τα επικουρικά.

Με το άρθρο 13 προβλέπεται η σύσταση Υπηρεσίας Ελεγκτηρίου Δαπανών στο Λιμενικό Σώμα-Ελληνική Ακτοφυλακή , για τον έλεγχο και την εκκαθάριση των δαπανών που βαρύνουν την πάγια προκαταβολή, καθώς και την έκδοση των σχετικών εντολών πληρωμής και χρηματικών ενταλμάτων. Η διάταξη αυτή αποσκοπεί στην ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εκκαθάριση των σχετικών δαπανών.

Με το άρθρο 14 προβλέπεται η εξαίρεση από τις γενικές διατάξεις περί προμηθειών των προμηθειών 

που αφορούν σε επισκευές και συντήρηση των επιχειρησιακών μέσων και συστημάτων του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής , τα οποία λόγω της ιδιαιτερότητας και τις πολυπλοκότητάς τους δεν είναι εύκολο να επισκευάζονται και να συντηρούνται με τις χρονοβόρες διαδικασίες των μαζικών προμηθειών, με αποτέλεσμα να παραμένουν αδρανή για μεγάλα χρονικά διαστήματα, με δυσμενείς συνέπειες στη λειτουργία, την επιχειρησιακή ικανότητα και την εκπλήρωση της αποστολής των Υπηρεσιών του Σώματος. Η εξουσιοδότηση που δίνει η διάταξη αυτή, προκειμένου προμήθειες μέχρι 45.000 ευρώ να τις διενεργεί κάθε μία καθ’ ύλην αρμόδια Υπηρεσία, αποτελεί μία άμεση λύση στα συνεχώς διογκούμενα προβλήματα γραφειοκρατίας που παρατηρούνται, ούτως ώστε τα επιχειρησιακά μέσα, μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα, να είναι έτοιμα και αξιόμαχα.

Με το άρθρο 20 επιχειρείται ο εναρμονισμός της ισχύουσας νομοθεσίας με τον Κανονισμό 3577/92/ΕΚ (Θαλάσσιες Ενδομεταφορές – Cabotage ) που αφορά στην εφαρμογή της αρχής της ελευθερίας στην παροχή υπηρεσιών θαλασσίων ενδομεταφορών στο εσωτερικό των Κρατών Μελών (Αριθμός παράβασης 2003/5279) προκειμένου να υπάρξει η οριστική παύση της προδικαστικής διαδικασίας ή η παραίτηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατά τη διαδικασία της εκδίκασης της υπόθεσης στο ΔΕΚ. Για το λόγο αυτό τροποποιείται η σχετική διάταξη του Νόμου ώστε η διαδικασία της αποδοχής των δηλώσεων δρομολόγησης να αντικατασταθεί από ένα σύστημα ανακοίνωσης της δήλωσης δρομολόγησης του πλοίου μαζί με τα δηλωθέντα προγράμματα εκτέλεσης δρομολογίων, χωρίς να θίγεται η υποχρέωση του πλοιοκτήτη που αφορά την εκτέλεση των δρομολογίων του πλοίου. Επίσης προς συμμόρφωση με το άρθρο 17 της Οδηγίας 2001/25/ΕΚ για το ελάχιστο επίπεδο εκπαίδευσης των ναυτικών τροποποιείται η σχετική διάταξη του Νόμου ώστε το πιστοποιητικό ελληνομάθειας να απαιτείται μόνο από το προσωπικό εκείνο τα καθήκοντα του οποίου σχετίζονται με θέματα ασφάλειας, όπως για την καθοδήγηση και την παροχή βοήθειας προς τους επιβάτες στην περίπτωση κινδύνου.

Με το άρθρο 21 προβλέπεται ενίσχυση των ασφαλιστικών φορέων του προσωπικού του Λιμενικού Σώματος (Μετοχικό Ταμείο Ναυτικού – Ειδικός Λογαριασμός Αλληλοβοήθειας Ναυτικού – Ειδικός Κλάδος Οικονομικής Ενίσχυσης Μερισματούχων Ναυτικού), με έσοδα που προέρχονται από τον Οίκο Ναύτου, για τις υπηρεσίες που προσφέρει το προσωπικό του Λιμενικού Σώματος προς τους ασφαλισμένους του Οίκου Ναύτου στα 87 παραρτήματά του στην επαρχία και τα 17 περιφερειακά γραφεία του. Επίσης με άλλη διάταξη

προβλέπεται η απόδοση εφεξής στον Ειδικό Λογαριασμό Αλληλοβοήθειας Ναυτικού του Μετοχικού Ταμείου Ναυτικού του ποσοστού 3% επί των εισπράξεων των δικαιωμάτων πλοήγησης που είχε θεσπισθεί υπέρ του ΕΚΟΕΜΝ του Μ.Τ.Ν. με υπουργική απόφαση κατ΄ εξουσιοδότηση του άρθρου 56 του ν.2935/2001.

Με το άρθρο 22 προβλέπεται η μείωση από οκτώ σε τέσσερα έτη του χρόνου παραμονής στον τόπο επιλογής του μετατιθέμενου, μετά την παρέλευση των οποίων επιτρέπεται η μετάθεσή του για υπηρεσιακούς λόγους.

Σημειώνεται ότι με τις διατάξεις του νόμου αυτού επιχειρείται, για πρώτη φορά, να ρυθμιστεί κατά τρόπο πάγιο, σαφή και οριστικό ένα χρόνιο ζήτημα. Με την ενσωμάτωση του Λιμενικού Σώματος-Ελληνικής Ακτοφυλακής στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη συγκροτείται ένα ολοκληρωμένο σύστημα εσωτερικής ασφάλειας και πολιτικής προστασίας, το οποίο συντίθεται από αυτοτελή ως προς την οργανωτική, ιεραρχική και λειτουργική δομή και την επιχειρησιακή δράση Σώματα και Υπηρεσίες, τα οποία, υπό την Κεντρική πολιτική κατεύθυνση ενός Υπουργείου, του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, καθένα βάσει των αρμοδιοτήτων του αλλά και σε συνεργασία μεταξύ τους, θα είναι σε θέση να ανταποκριθούν αποτελεσματικότερα στον κυρίαρχο στόχο που είναι η παροχή υψηλότερου επιπέδου ασφάλειας και προστασίας στον πολίτη και τη χώρα. Επιπλέον, δεδομένης της παρούσας οικονομικής συγκυρίας, θα πρέπει να τονιστεί το γεγονός ότι με τις ρυθμίσεις του νόμου αυτού, αξιοποιούνται υφιστάμενες υποδομές, μέσα και πόροι, τόσο σε επίπεδο εξοπλισμού όσο και σε επίπεδο έμψυχου δυναμικού, ώστε να μη προκληθούν πρόσθετες δαπάνες σε βάρος του κρατικού προϋπολογισμού.