Τα "ψιλά γράμματα" της ρύθμισης για τα αυθαίρετα

Μόλις δύο μήνες, από την 1η Οκτωβρίου έως την 31η Νοεμβρίου, έχουν στη διάθεσή τους οι ιδιοκτήτες αυθαιρέτων για να τα νομιμοποιήσουν, με τη σχετική ρύθμιση του υπουργείου Περιβάλλοντος που ψηφίστηκε από τη Βουλή να αναμένεται ότι θα τεθεί σε ισχύ το αμέσως προσεχές διάστημα. Το «Κεφάλαιο» ρίχνει φως στα «ψιλά γράμματα» του νομοσχεδίου και αποκωδικοποιεί τον τρόπο υπολογισμού των προστίμων...

Για πόσο χρονικό διάστημα απαλλάσσομαι από την επιβολή προστίμου; 

Για 30 έτη και ισχύει για τα εντός και εκτός σχεδίου κτίσματα.

Τι προβλέπεται για αυθαίρετες κατασκευές σε μη άρτια ακίνητα (κάτω των 4 στρεμμάτων), που βρίσκονται σε εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμούς; 

Οι ιδιοκτήτες απαλλάσσονται από την επιβολή προστίμων για μία δεκαετία, όσο είναι το μέγιστο διάστημα εντός του οποίου θα πρέπει να ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός της χώρας.

Τι ισχύει για αυθαίρετα σε αιγιαλούς, δάση και αρχαιολογικούς χώρους; 

Το υπουργείο Περιβάλλοντος έχει εξαγγείλει κατεδαφίσεις για τη συγκεκριμένη κατηγορία ακινήτων. Ωστόσο, αγνοείται κατά πόσον αυτό θα μπορούσε να καταστεί εφικτό. Και αυτό, διότι οι δασικοί χάρτες δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί, ενώ σε όσες περιοχές αυτοί έχουν αναρτηθεί έχει δημιουργηθεί κύμα αντιρρήσεων. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της κεντρικής πλατείας Πεντέλης, που εμφανίζεται ως δασική έκταση...

Πώς υπολογίζω το πρόστιμο; (Δείτε τον πίνακα για τους συντελεστές). 

Σύμφωνα με τον τύπο: τετραγωνικά μέτρα αυθαιρεσίας x 15% x τιμή ζώνης x συντελεστές τετραγωνιδίων. Οι συντελεστές τετραγωνιδίων διαμορφώνονται βάσει των «ιδιαιτεροτήτων» του αυθαιρέτου, εάν αυτό διαθέτει οικοδομική άδεια, βρίσκεται εντός ή εκτός σχεδίου κ.ο.κ. Οι ιδιοκτήτες θα πρέπει να λάβουν υπόψη ότι θα πληρώσουν παράβολο από 500 έως 6.000 ευρώ, ποσό που δεν επιστρέφεται, αλλά συμψηφίζεται με το ειδικό πρόστιμο.

Επίσης, κάθε αυθαίρετη κατασκευή υπολογίζεται ξεχωριστά και το τελικό πρόστιμο είναι άθροισμα των επιμέρους, ανά ιδιοκτησία. Για την περίπτωση βοηθητικών χώρων υπολογίζεται συντελεστής 50% για το πρόστιμο. Εάν δεν υπάρχει οικοδομική άδεια, δεν λαμβάνεται υπόψη εάν υπάρχει υπέρβαση καθ΄ ύψος, κάλυψης, παραβίαση πλάγιων αποστάσεων και οικοδομικής γραμμής σε προκήπιο. Για τις πισίνες υπολογίζεται πρόστιμο 80 ευρώ/τ.μ. Σε περίπτωση που η πισίνα είναι μικρότερη από 35 τ.μ. ή είναι για ΑΜΕΑ ή διαθέτει πυροσβεστικό κρουνό, τότε προβλέπεται συντελεστής 0,5 (βλ. πίνακα).

Για αυθαίρετες κατασκευές μικρότερες από 20 τ.μ. προβλέπεται κατ΄ αποκοπή πρόστιμο 2.000 ευρώ εάν αυτές είναι εντός σχεδίου με τιμή ζώνης μικρότερη από 2.500 ευρώ, 3.000 εάν είναι εντός σχεδίου με τιμή ζώνης μεγαλύτερη ή ίση με 2.500 ευρώ και 1.500 ευρώ εάν είναι εκτός σχεδίου.

Για παραβάσεις πολεοδομικού-κτιριακού κανονισμού (π.χ., μικρή επέκταση δωματίου ή πέργκολα ή παραβάσεις που εμπίπτουν στους κανονισμούς ασφαλείας του κτιρίου) το πρόστιμο ανέρχεται στα 500 ευρώ/παράβαση επί τον αριθμό των παραβάσεων.

Το ύψος του προστίμου διαφοροποιείται βάσει παλαιότητας; 

Ναι. Εν συντομία, όσο πιο παλιό το αυθαίρετο, τόσο πιο χαμηλό το πρόστιμο, καθώς προβλέπεται συντελεστής παλαιότητας τριών «ταχυτήτων» για αυθαίρετα που έχουν υλοποιηθεί: 1) από 01/01/2004 έως 28/07/2011 (ημερομηνία κατάθεσης του νομοσχεδίου στη Βουλή), 2) από 31/1/1983 έως 31/12/2003, 3) μέχρι 31/1/1983. Σημειωτέον, ότι όλα τα προ του 1955 κτίσματα θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα.

Πώς θα αποδεικνύουν οι ιδιοκτήτες ότι το αυθαίρετό τους ανήκει σε μια από τις παραπάνω κατηγορίες;

Εάν έχει ηλεκτροδοτηθεί ή υδροδοτηθεί, οι ιδιοκτήτες εκτιμάται ότι θα κληθούν να προσκομίσουν λογαριασμούς ΔΕΚΟ. Σε αντίθετη περίπτωση, η ύπαρξη του αυθαίρετου κτίσματος θα αποδεικνύεται μέσω αεροφωτογραφιών -στο μέτρο που αυτό είναι εφικτό- ή και ένορκων μαρτύρων. 

5 παραδείγματα για το κόστος της νομιμοποίησης 

* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 10ης Σεπτεμβρίου