Εκτενές ρεπορτάζ για την κρίση που μαστίζει το χώρο των ΜΜΕ στην Ελλάδα φιλοξενεί στην ιστοσελίδα του το βρετανικό δίκτυο BBC. Ο ανταποκριτής του στην Αθήνα, Μαρκ Λόουεν, παρουσιάζει τα όσα ...
συνέβησαν στον τηλεοπτικό σταθμό Alter, καθώς και στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία, συνομιλώντας με απλήρωτους εργαζομένους που ζουν το δικό τους Γολγοθά.
Άρθρο του Μαρκ Λόουεν, ανταποκριτή του BBC στην Αθήνα
Διαβάστε τι ακριβώς γράφει το BBC:
Τα ΜΜΕ στην Ελλάδα είχαν την πρόκληση να καλύψουν μία από τις σημαντικότερες ειδησεογραφικά περιόδους της χώρας, με την κατάρρευση της οικονομίας και τις επιπτώσεις στην κοινωνία. Ωστόσο οι περικοπές και η μείωση των εσόδων έχουν προκαλέσει πλήγμα στις δυνατότητες τους να καλύψουν την κρίση.
Τα στούντιο είναι άδεια, τα κοντρόλ-ρουμ σκοτεινά και κλειδωμένα. Έξω από την κεντρική είσοδο ανεμίζει ένα πανό που γράφει «Οι εργαζόμενοι του Alter δεν είναι είλωτες».
Εδώ και εννέα μήνες, αυτός ο κάποτε δημοφιλής τηλεοπτικός σταθμός έχει καταληφθεί από το προσωπικό του. Οι εργαζόμενοι περιφρουρούν την είσοδο με βάρδιες όλο το 24ωρο. Δεν υπάρχει πρόγραμμα και το σήμα του καναλιού είναι νεκρό. Αυτό είναι το πρόσωπο ενός ΜΜΕ σε κρίση.
Πριν από δύο χρόνια, το Alter άρχισε να καθυστερεί την πληρωμή των εργαζομένων του. Μετά από 4 μήνες χωρίς μισθοδοσία, οι εργαζόμενοι ξεκίνησαν κινητοποιήσεις. Κάποια χρήματα ήρθαν, αλλά σύντομα στέρεψαν. Στη συνέχεια, άρχισε ο απεργιακός αγώνας τον περασμένο Νοέμβριο.
Ο Νίκος Σπυρέας είναι – ή ήταν – ένας από τους τεχνικούς του καναλιού, ο οποίος φρόντιζε για τις ζωντανές εξωτερικές μεταδόσεις. Έπαιρνε 1.300 ευρώ το μήνα, αλλά δεν έχει πληρωθεί για πάνω από ένα χρόνο. Τώρα προσπαθεί να επιβιώσει με ένα επίδομα ανεργίας 360 ευρώ το μήνα.
Κατάρρευση της διαφημιστικής αγοράς
«Δεν πληρώνω τους λογαριασμούς μου, ζω με δανεικά από την οικογένεια μου και δε μπορώ να πληρώσω τους φόρους μου», μου λέει στην αρχή της νυχτερινής βάρδιας περιφρούρησης των εγκαταστάσεων. «Πριν, είχαμε όλοι μία καλή ζωή, αλλά δουλέψαμε για αυτό. Τώρα, δεν έχουμε τη δυνατότητα να πάμε ούτε για καφέ. Νωρίτερα φέτος, ερχόταν κόσμος και μας έφερνε φαγητό εδώ, το οποίο μοιράζαμε στο προσωπικό.»
Το Alter είναι ένα κλασικό παράδειγμα για το τι πήγε στραβά στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση στα ΜΜΕ. Οι ιδιοκτήτες ήταν μεγιστάνες, που έπαιρναν ατελείωτα δάνεια για να χτίσουν μία αυτοκρατορία αποτελούμενη από εφημερίδες, ραδιοφωνικούς σταθμούς και τηλεοπτικά κανάλια.
Κατηγορούνται για φοροδιαφυγή, για την οποία ένας εκ των ιδιοκτητών βρίσκεται ήδη στη φυλακή. Όταν ήρθε η ύφεση και τα διαφημιστικά έσοδα έπεσαν κατακόρυφα, το κανάλι σύντομα βρέθηκε στη θέση να μη μπορεί να αποπληρώσει τα χρήματα που είχε δανεισθεί. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, τα χρέη του Alter ανέρχονται σε 500 εκατομμύρια ευρώ.
Πλέον οι εργαζόμενοι δηλώνουν ότι θα περιμένουν ένα μήνα ακόμη για να πληρωθούν. Αν δε γίνει αυτό, θα κινηθούν δικαστικά εναντίον της εταιρίας, υποχρεώνοντας τη να κηρύξει πτώχευση, διεκδικώντας αποζημίωση.
«Το Alter ήταν ένας μικρόκοσμος για ότι σάπιο υπήρχε στην Ελλάδα», λέει ο κ. Σπυρέας. «Έκανε τρέλες με χρήματα τα οποία δεν είχε.»
Άλλα ΜΜΕ έχουν επίσης πέσει θύματα της ίδιας κατάστασης, καθώς η οικονομική κρίση στην Ελλάδα σαρώνει κάθε τομέα της κοινωνίας. Εκτιμάται ότι 4.000 θέσεις εργασίας στο χώρο των media έχουν χαθεί από τότε που χτύπησε η ύφεση.
Ίσως το πιο συγκλονιστικό λουκέτο ήταν αυτό της έγκυρης αριστερής καθημερινής εφημερίδας «Ελευθεροτυπία». Ιδρύθηκε μετά την πτώση της δικτατορίας το 1975 και ήταν η δεύτερη σε πωλήσεις εφημερίδα στη χώρα, με περισσότερους από 800 εργαζόμενους. Μία από τις σπάνιες ανεξάρτητες και αμερόληπτες φωνές, που σίγησε όταν αναμφίβολα χρειαζόταν περισσότερο από ποτέ.
«Μεγάλη απώλεια»
Ο Γιάννης Μπογιόπουλος ήταν πολιτικός συντάκτης έως ότου οι εργαζόμενοι ξεκίνησαν απεργία τον περασμένο Δεκέμβριο, εξαιτίας της μη καταβολής των δεδουλευμένων τους. Έκτοτε ο ίδιος μαζί με ορισμένους συναδέλφους του, έχουν βγάλει έξι φύλλα της εφημερίδας με δικά τους έξοδα. Φιλοδοξούν να ξαναρχίσουν την έκδοση σε καθεστώς αυτοδιαχείρισης και με τα δικά τους μέσα.
«Το κλείσιμο της Ελευθεροτυπίας είναι μία μεγάλη απώλεια για την Ελλάδα», λέει ο κ. Μπογιόπουλος. «Διέφερε από την πλειοψηφία των ΜΜΕ εδώ, τα οποία ανήκουν σε ανθρώπους με άλλα συμφέροντα. Οι περισσότεροι δημοσιογράφοι δε θα εκφραστούν αρνητικά για επιχειρήσεις που τους έχουν δώσει δάνεια, για παράδειγμα. Πρέπει να αισθανόμαστε ελεύθεροι να κάνουμε ρεπορτάζ για τους πολιτικούς που έχουν ληστέψει το κράτος – Η Ελευθεροτυπία το έκανε αυτό.»
Κάνει μία παύση για να αναλογισθεί τι θα απογίνει στο χώρο των ΜΜΕ στην Ελλάδα. «Θα γίνουμε όπως το «1984» του Τζορτζ Όργουελ, αν δεν έχουμε έντιμα και αξιόπιστα ρεπορτάζ. Η έλλειψη πληροφόρησης γεννά ρατσισμό και εθνικισμό. Η δημοσιογραφία αποτελεί κομμάτι της δημοκρατίας. Αν η Ελλάδα θέλει δημοκρατία, πρέπει να ανακαλύψει εκ νέου τη δημοσιογραφία.»
Η χώρα που γέννησε τη δημοκρατία κατατάσσεται πλέον 70η στη λίστα των χωρών που σέβονται την ελευθερία του τύπου, σύμφωνα με την οργάνωση «Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα», σημειώνοντας μάλιστα πτώση 40 θέσεων τα τελευταία 5 χρόνια.
Σήμερα, που η χώρα σπαράσσεται από τη χειρότερη οικονομική κρίση της σύγχρονης ιστορίας της, οι Έλληνες αναζητούν μία έντιμη πηγή πληροφόρησης. Η αποδοκιμασία των παραδοσιακών media έχει πάρει διαστάσεις, ενώ την ίδια ώρα blogs και ιντερνετικά ραδιόφωνα, όπως το Radio Bubble ανθίζουν.
Έχουν καλύψει το κενό, εξιστορώντας και αναλύοντας την πολυπλοκότητα της κρίσης, κάτι το οποίο τα καταξιωμένα media απέτυχαν να κάνουν.
«Ο παραδοσιακός τύπος δεν έχει προσαρμοσθεί στο νέο σκηνικό των social media», λέει ο Νίκος Ξυδάκης, αρχισυντάκτης της «Καθημερινής», μίας από τις λίγες διαπρεπείς εφημερίδες που έχουν απομείνει. «Ορισμένοι από τους μεγάλους εκδοτικούς ομίλους παραμένουν στα χέρια μεγιστάνων που προβάλουν την ατζέντα τους μέσω του τύπου. Για πολύ καιρό, τα ΜΜΕ εδώ συμπεριφέρονταν σαν να ήταν η εξουσία. Σήμερα, τιμωρούνται για αυτό.»
Υπάρχει φυσικά ο αντίλογος ότι η ελληνική αγορά ήταν κορεσμένη, καθώς μία χώρα με 10 εκατομμύρια κατοίκους απλά δε χρειαζόταν μια ντουζίνα τηλεοπτικούς σταθμούς, περισσότερες από 20 εφημερίδες πανελλαδικής κυκλοφορίας και αναρίθμητους ραδιοφωνικούς σταθμούς… και ότι η ποσότητα είχε προτεραιότητα έναντι της ποιότητας.
Κατά συνέπεια, όπως τόσα άλλα πράγματα στην Ελλάδα, ο χώρος των media συρρικνώνεται.
*Διαβάστε το δημοσίευμα στην ιστοσελίδα του BBC
πηγή
συνέβησαν στον τηλεοπτικό σταθμό Alter, καθώς και στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία, συνομιλώντας με απλήρωτους εργαζομένους που ζουν το δικό τους Γολγοθά.
Άρθρο του Μαρκ Λόουεν, ανταποκριτή του BBC στην Αθήνα
Διαβάστε τι ακριβώς γράφει το BBC:
Τα ΜΜΕ στην Ελλάδα είχαν την πρόκληση να καλύψουν μία από τις σημαντικότερες ειδησεογραφικά περιόδους της χώρας, με την κατάρρευση της οικονομίας και τις επιπτώσεις στην κοινωνία. Ωστόσο οι περικοπές και η μείωση των εσόδων έχουν προκαλέσει πλήγμα στις δυνατότητες τους να καλύψουν την κρίση.
Τα στούντιο είναι άδεια, τα κοντρόλ-ρουμ σκοτεινά και κλειδωμένα. Έξω από την κεντρική είσοδο ανεμίζει ένα πανό που γράφει «Οι εργαζόμενοι του Alter δεν είναι είλωτες».
Εδώ και εννέα μήνες, αυτός ο κάποτε δημοφιλής τηλεοπτικός σταθμός έχει καταληφθεί από το προσωπικό του. Οι εργαζόμενοι περιφρουρούν την είσοδο με βάρδιες όλο το 24ωρο. Δεν υπάρχει πρόγραμμα και το σήμα του καναλιού είναι νεκρό. Αυτό είναι το πρόσωπο ενός ΜΜΕ σε κρίση.
Πριν από δύο χρόνια, το Alter άρχισε να καθυστερεί την πληρωμή των εργαζομένων του. Μετά από 4 μήνες χωρίς μισθοδοσία, οι εργαζόμενοι ξεκίνησαν κινητοποιήσεις. Κάποια χρήματα ήρθαν, αλλά σύντομα στέρεψαν. Στη συνέχεια, άρχισε ο απεργιακός αγώνας τον περασμένο Νοέμβριο.
Ο Νίκος Σπυρέας είναι – ή ήταν – ένας από τους τεχνικούς του καναλιού, ο οποίος φρόντιζε για τις ζωντανές εξωτερικές μεταδόσεις. Έπαιρνε 1.300 ευρώ το μήνα, αλλά δεν έχει πληρωθεί για πάνω από ένα χρόνο. Τώρα προσπαθεί να επιβιώσει με ένα επίδομα ανεργίας 360 ευρώ το μήνα.
Κατάρρευση της διαφημιστικής αγοράς
«Δεν πληρώνω τους λογαριασμούς μου, ζω με δανεικά από την οικογένεια μου και δε μπορώ να πληρώσω τους φόρους μου», μου λέει στην αρχή της νυχτερινής βάρδιας περιφρούρησης των εγκαταστάσεων. «Πριν, είχαμε όλοι μία καλή ζωή, αλλά δουλέψαμε για αυτό. Τώρα, δεν έχουμε τη δυνατότητα να πάμε ούτε για καφέ. Νωρίτερα φέτος, ερχόταν κόσμος και μας έφερνε φαγητό εδώ, το οποίο μοιράζαμε στο προσωπικό.»
Το Alter είναι ένα κλασικό παράδειγμα για το τι πήγε στραβά στην Ελλάδα και κατ’ επέκταση στα ΜΜΕ. Οι ιδιοκτήτες ήταν μεγιστάνες, που έπαιρναν ατελείωτα δάνεια για να χτίσουν μία αυτοκρατορία αποτελούμενη από εφημερίδες, ραδιοφωνικούς σταθμούς και τηλεοπτικά κανάλια.
Κατηγορούνται για φοροδιαφυγή, για την οποία ένας εκ των ιδιοκτητών βρίσκεται ήδη στη φυλακή. Όταν ήρθε η ύφεση και τα διαφημιστικά έσοδα έπεσαν κατακόρυφα, το κανάλι σύντομα βρέθηκε στη θέση να μη μπορεί να αποπληρώσει τα χρήματα που είχε δανεισθεί. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, τα χρέη του Alter ανέρχονται σε 500 εκατομμύρια ευρώ.
Πλέον οι εργαζόμενοι δηλώνουν ότι θα περιμένουν ένα μήνα ακόμη για να πληρωθούν. Αν δε γίνει αυτό, θα κινηθούν δικαστικά εναντίον της εταιρίας, υποχρεώνοντας τη να κηρύξει πτώχευση, διεκδικώντας αποζημίωση.
«Το Alter ήταν ένας μικρόκοσμος για ότι σάπιο υπήρχε στην Ελλάδα», λέει ο κ. Σπυρέας. «Έκανε τρέλες με χρήματα τα οποία δεν είχε.»
Άλλα ΜΜΕ έχουν επίσης πέσει θύματα της ίδιας κατάστασης, καθώς η οικονομική κρίση στην Ελλάδα σαρώνει κάθε τομέα της κοινωνίας. Εκτιμάται ότι 4.000 θέσεις εργασίας στο χώρο των media έχουν χαθεί από τότε που χτύπησε η ύφεση.
Ίσως το πιο συγκλονιστικό λουκέτο ήταν αυτό της έγκυρης αριστερής καθημερινής εφημερίδας «Ελευθεροτυπία». Ιδρύθηκε μετά την πτώση της δικτατορίας το 1975 και ήταν η δεύτερη σε πωλήσεις εφημερίδα στη χώρα, με περισσότερους από 800 εργαζόμενους. Μία από τις σπάνιες ανεξάρτητες και αμερόληπτες φωνές, που σίγησε όταν αναμφίβολα χρειαζόταν περισσότερο από ποτέ.
«Μεγάλη απώλεια»
Ο Γιάννης Μπογιόπουλος ήταν πολιτικός συντάκτης έως ότου οι εργαζόμενοι ξεκίνησαν απεργία τον περασμένο Δεκέμβριο, εξαιτίας της μη καταβολής των δεδουλευμένων τους. Έκτοτε ο ίδιος μαζί με ορισμένους συναδέλφους του, έχουν βγάλει έξι φύλλα της εφημερίδας με δικά τους έξοδα. Φιλοδοξούν να ξαναρχίσουν την έκδοση σε καθεστώς αυτοδιαχείρισης και με τα δικά τους μέσα.
«Το κλείσιμο της Ελευθεροτυπίας είναι μία μεγάλη απώλεια για την Ελλάδα», λέει ο κ. Μπογιόπουλος. «Διέφερε από την πλειοψηφία των ΜΜΕ εδώ, τα οποία ανήκουν σε ανθρώπους με άλλα συμφέροντα. Οι περισσότεροι δημοσιογράφοι δε θα εκφραστούν αρνητικά για επιχειρήσεις που τους έχουν δώσει δάνεια, για παράδειγμα. Πρέπει να αισθανόμαστε ελεύθεροι να κάνουμε ρεπορτάζ για τους πολιτικούς που έχουν ληστέψει το κράτος – Η Ελευθεροτυπία το έκανε αυτό.»
Κάνει μία παύση για να αναλογισθεί τι θα απογίνει στο χώρο των ΜΜΕ στην Ελλάδα. «Θα γίνουμε όπως το «1984» του Τζορτζ Όργουελ, αν δεν έχουμε έντιμα και αξιόπιστα ρεπορτάζ. Η έλλειψη πληροφόρησης γεννά ρατσισμό και εθνικισμό. Η δημοσιογραφία αποτελεί κομμάτι της δημοκρατίας. Αν η Ελλάδα θέλει δημοκρατία, πρέπει να ανακαλύψει εκ νέου τη δημοσιογραφία.»
Η χώρα που γέννησε τη δημοκρατία κατατάσσεται πλέον 70η στη λίστα των χωρών που σέβονται την ελευθερία του τύπου, σύμφωνα με την οργάνωση «Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα», σημειώνοντας μάλιστα πτώση 40 θέσεων τα τελευταία 5 χρόνια.
Σήμερα, που η χώρα σπαράσσεται από τη χειρότερη οικονομική κρίση της σύγχρονης ιστορίας της, οι Έλληνες αναζητούν μία έντιμη πηγή πληροφόρησης. Η αποδοκιμασία των παραδοσιακών media έχει πάρει διαστάσεις, ενώ την ίδια ώρα blogs και ιντερνετικά ραδιόφωνα, όπως το Radio Bubble ανθίζουν.
Έχουν καλύψει το κενό, εξιστορώντας και αναλύοντας την πολυπλοκότητα της κρίσης, κάτι το οποίο τα καταξιωμένα media απέτυχαν να κάνουν.
«Ο παραδοσιακός τύπος δεν έχει προσαρμοσθεί στο νέο σκηνικό των social media», λέει ο Νίκος Ξυδάκης, αρχισυντάκτης της «Καθημερινής», μίας από τις λίγες διαπρεπείς εφημερίδες που έχουν απομείνει. «Ορισμένοι από τους μεγάλους εκδοτικούς ομίλους παραμένουν στα χέρια μεγιστάνων που προβάλουν την ατζέντα τους μέσω του τύπου. Για πολύ καιρό, τα ΜΜΕ εδώ συμπεριφέρονταν σαν να ήταν η εξουσία. Σήμερα, τιμωρούνται για αυτό.»
Υπάρχει φυσικά ο αντίλογος ότι η ελληνική αγορά ήταν κορεσμένη, καθώς μία χώρα με 10 εκατομμύρια κατοίκους απλά δε χρειαζόταν μια ντουζίνα τηλεοπτικούς σταθμούς, περισσότερες από 20 εφημερίδες πανελλαδικής κυκλοφορίας και αναρίθμητους ραδιοφωνικούς σταθμούς… και ότι η ποσότητα είχε προτεραιότητα έναντι της ποιότητας.
Κατά συνέπεια, όπως τόσα άλλα πράγματα στην Ελλάδα, ο χώρος των media συρρικνώνεται.
*Διαβάστε το δημοσίευμα στην ιστοσελίδα του BBC
πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Για να αποφευχθούν περιπτώσεις εμφάνισης υβριστικών σχολίων ή άλλων ποινικά κολάσιμων πράξεων, όλα τα σχόλια πριν δημοσιευτούν ελέγχονται.
Παρακαλούμε μην αποστέλετε πληροφορίες άχρηστες προς τη λειτουργία του συγκεκριμένου blog.
Τα μηνύματα είναι προσωπικές απόψεις των αποστολέων και σε καμία περίπτωση δεν εκφράζουν τους δημιουργούς ή διαχειριστές της συγκεκριμένης σελίδας.